Titrek Kavak Toplulukları

Titrek kavaklar genellikle 6-25 m boyunda ve 7-45 cm çapındaki gövdeleriyle orta büyüklükte, kışın yaprak döken ağaçlardır. 25 m´den daha boylu ve 45 cm´den daha çaplı kavak ağacı nadiren görülür. Gövde kabuğu düz ve yeşilimsi beyaz, sarımsı beyaz, sarımsı gri veya neredeyse beyaz denecek kadar açık gri renktedir. Kabuğa yeşilimsi rengini klorofil verir. Ağaç yaşlandıkça kabuk pürüzlü ve çatlaklı bir hal alır. Titrek kavağın yaprakları ince, sağlam yapılı, 3.5-7.5 cm çapında ve yuvarlağımsıdır. Taze kök sürgünlerinin yaprakları ise biraz daha yayvan ve geniş, bazen 17-20 cm uzunluğunda olabilir. Yaprakların ucu sivri, tabanı yuvarlak ve kenarları kaba veya sivri dişlidir. Titrek kavağın yaprakları tüysüz, açık yeşil veya sarımsı yeşil renkte ve alt yüzü mattır; sonbaharla birlikte renkleri canlı bir sarıya, altın rengine, turuncuya ve sonunda kırmızıya döner. Yaprak sapları sapın tüm uzunluğu boyunca ve ayaya dik yönde yassıdır. Bu nedenle en ufak bir esintide yapraklar sallanır ya da titrer ve bu nedenle de ismi titrek kavaktır. Titrek kavak genellikle 150 yıldan daha fazla yaşamaz, bununla beraber 200 yıldan daha fazla hayatta kalanlar da çıkabilir. Özellikle kumlu ve çakıllı yamaçlar olmak üzere birçok toprak tipinde büyür, çıplak toprağın açığa çıktığı bozulmuş alanlara diğer türlerden önce ilk onlar gelir. Toprağın nemli, ışığın bol olduğu yerlerde daha iyi büyür. Gölgeyi sevmez, gölgede iyi yetişen kozalaklı türlerle rekabet edemez. Titrek kavak çok hızlı yayılan öncü bir türdür. Yanmış alanları hemen istila eder, yangınların sık görüldüğü yerlerde bile hayatına devam edebilir. ABD`de Rocky Dağları´nın orta bölgelerinde yaygın kavak topluluklarının olması genellikle doğal yangınların sık sık tekrarlanmasına bağlanır. Yangına daha az ama gölgeye daha dayanaklı kozalaklılar gelene kadar bölgede baskın tür olabilir. Titrek kavak anavatanı Kuzey Amerika´da en yaygın dağılıma sahip ağaç türüdür, çok çeşitli bölgelerde, ortamlarda ve topluluklarda yaşar. Kanada´dan başlayıp Amerika Birleşik Devletleri üzerinden Meksika´ya kadar çeşitli habitatlarda bulunur. ABD´nin batı bölgelerinde genellikle 1500-3700 m yüksekliklerde görülür. Titrek kavak bazı alanlarda tek başına meşcereler oluştururken diğer yerlerde de orman peyzajının bir parçası olarak yer alır. ABD´deki titrek kavak ormanlarının çoğu Utah ve Colorado´da görülür, batı eyaletlerinde de orman parçaları vardır. Titrek kavaklar çok çeşitli canlılara habitat sağlar, bunların arasında yabani tavşan, mus , kara ayı, Kanada geyiği, geyik, yakalı orman tavuğu, göçmen kuşlar ve daha küçük birçok hayvan sayılabilir. Titrek kavak toplulukları biyokütle ve hayvanlara yem üretmenin yanı sıra çeşitli ahşap ürünlerine de hammadde oluşturur. Ayrıca bütün mevsimlerde koyu renkli kozalaklılara tezat oluşturan görüntüsü çok hoştur, özellikle sonbaharda turistler, titrek kavak topluluklarının canlı renklerini görmek için batı bölgelerine gelirler. Titrek kavak hem tohumla hem de daha yaygın ve başarılı bir çoğalma şekli olan kök sürgünleriyle çoğalır. Ağacın 2,5-5 cm uzunluğundaki kediciklerinin üzerinde bulunan küçük çiçekleri ilkbaharda, ağaç yapraklanmadan önce çıkar. Titrek kavağın erkek ve dişi çiçekleri genellikle ayrı bireyler üzerinde bulunur, yani bir cinsli iki evcikli bir ağaç türüdür. Kediciklerin ürettiği küçük meyveler yarılır/açılır ve ince, pamuksu çok sayıda tohum rüzgârla yayılır. Tohum uygun ve nemli bir yere düşerse birkaç gün içerisinde çimlenme gerçekleşir. Tohumun kısa bir süre canlı kalabilmesi, tohumun yayılması sırasında nem olmaması, çeşitli mantarlar, gece-gündüz sıcaklıklarının veya toprak koşullarının uygun olmaması gibi etkenler nedeniyle doğadaki titrek kavak fidanlarının çok azı hayatta kalır. Titrek kavak uzun yan köklerinden verdiği sürgün ve taban sürgünleriyle vejetatif çoğalma yapabilmesiyle bilinir. Kök sürgünleri genetik olarak birbirinin aynısı olan ve bütününe klon adı verilen birçok ağaç oluşturur. Klondaki ağaçların her biri aynı özellikleri taşır ve aynı kök yapısını paylaşır. Bir klondaki ağaçlar, komşu klondakilerden yaprak şekli ve büyüklüğü, gövde özellikleri, dallanma görünüşü, hastalıklara ve hava kirliliğine karşı dirençleri, eşey özelliği, su yürüme zamanı ve sonbahardaki yaprak renkleri gibi çok çeşitli özellikleriyle ayırt edilebilir. Bir klon sonbaharda diğerlerinden daha erken veya geç ya da daha farklı bir tonda renk dönüşümü sergileyebilir, böylece onları rahatlıkla ayırt edebilirsiniz. Titrek kavak klonları 4 dönümden daha küçük bir yer de kaplayabilir, 400 dönüm kadar geniş bir alana da yayılabilir. Bir meşcerede tek bir klon da olabilir, birçok klon da. Titrek kavak toplulukları yaşlandıkça, bazı ağaçların ölmesi ile kanopisinde açıklıklar meydana getirebilir. ABD´nin Batı bölgelerindeki bu titrek kavaklar, yerlerini çoğunlukla kozalaklılara bırakır. Daha kurak alanlarda ise topluluğun yerini çalılık, çimen ve çeşitli otların hakim olduğu meralar alabilir. Ancak titrek kavak toplulukları sağlıklarını kaybettikçe veya yangın ve diğer olaylar nedeniyle bozuldukça genellikle kök sürgünleri verirler. Bir ağaç öldüğünde veya kanopideki açıklıklardan daha fazla ışık girmeye başladığında ağaçtan köklerine yeni sürgünler üretmeye başlaması için kimyasal sinyaller gider. Titrek kavak klonu, böylece yeniden gelişerek genellikle yaşamına devam eder. Titrek kavak bireylerinin yaşı çok fazla olmasa da oluşturdukları klon yüzlerce yıl yaşayabilir. Bilinen en büyük ve en yaşlı titrek kavak klonu, Abd`de Utah´ın güney bölgelerinde bulunan Fishlake Milli Ormanı´ndaki `Pando´ adlı klondur. `Titrek Dev´ olarak da adlandırılan bu klon, erkek bir titrek kavak bireyinin oluşturduğu, aynı genetik özellikleri taşıyan tek bir canlı organizma olduğu tespit edilmiş olan ve yer altında devasa tek bir kök sistemine sahip olduğu düşünülen bir kolonidir. 400 dönümden daha geniş bir alana yayılmıştır, 6.350 tonu aşkın bir ağırlığa sahiptir. Bu rakam, en büyük hayvan olan mavi balinanın ağırlığının 40 katından fazladır. Genellikle klonların yaşı 5-10.000 yıl olsa da Pando´nun yaşı 80.000 yıl olarak tarihlendirilmiştir.