floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Türkiye'de gözlenen Caryophyllaceae cinsleri



Caryophyllaceae / Karanfilgiller
Türkiye´de Caryophyllaceae (Karanfilgiller) ailesine bağlı toplam 37 (1 egzotik/kültür) cins gözlenmiştir. Koyu alanlar ailenin tahmini doğal yayılış alanlarını, turuncu noktalar ise bireylerin gözlem konumlarını belirtmektedir.
Acanthophyllum
Agrostemma
Allochrusa
Ankyropetalum
Arenaria
Bolanthus
Bufonia
Cerastium
Corrigiola
Dianthus
Eremogone
Frankenia
Gypsophila
Habrosia
Herniaria
Holosteum
Lepyrodiclis
Loeflingia
Minuartia
Moehringia
Moenchia
Myosoton
Paronychia
Petrorhagia
Phryna
Polycarpon
Sagina
Saponaria
Scleranthus
Silene
Spergula
Spergularia
Stellaria
Telephium
Thurya
Vaccaria
Velezia

 

Caryophyllaceae morfoloji [1]

Caryophyllaceae familyasında yapraklar karşılıklı olarak dizili, genelde dar yapıda ve şeritsi, kenarları düz, basit, tek parçalı, stipüllü veya stipülsüzdür. Çiçek durumları dikazyum şeklinde olup, çiçekler genel olarak hermafrodittir. Nadir olarak ise tek eşemli, aktinomorf simetrilidir. Periant, kaliks ve korolla şeklinde farklılaşmıştır. Kaliks 4-5 parçalı, serbest veya tüpsü şekildedir. Korolla 4-5 parçalı, serbest veya bileşik yapıda ve tırnak bulundurur. Bazı türlerde petallerin iç yüzeylerinde dilcikler (ligula) bulunurken, bazı türlerinde tamamen indirgenmiştir. Stamenler bir veya iki daire üzerinde 3-10 adet bulunur. Ovaryum üst durumlu, bir bölmeli veya tabana yakın olan kısım 2 veya 5 bölmeye ayrılmıştır. Tohum taslakları genellikle çok sayıdadır, nadiren birkaç tane bulunabilir. Petaller, stamenler ve ovaryum bazen uzamış bir internod (antofor) üzerinde bulunur. Stilus 2-5 parçalı serbest veya kısmen bileşik şekilde bulunur. Meyve genellikle dişle veya valv ile açılan kapsül tipinde olmasına karşın nadiren düzensiz olarak açılan bakka veya kapsül tipinde de bulunabilir (Davis 1962-88; Demiriz 1966; Grey-Wilson 1979; Heywood 1979; Lawrence 1955; Polunin 1969; Seçmen ve diğ. 2008). Caryophyllaceae familyası Alsinoideae, Silenoideae ve Paronychioideae olmak üzere 3 alt familyaya ayrılmıştır. Alsinoideae alt familyasında yapraklar stipülsüz, sepaller serbest, petaller çoğunlukla mevcut nadiren körelmiştir. Silenoideae alt familyasında yapraklar stipüllü, sepaller bileşik, antofor bulundurur. Paronychioideae alt familyasında ise yapraklar çoğunlukla stipüllü, sepaller serbest veya bileşiktir (Davis 1962-88; Demiriz 1966; Heywood 1979).

Caryophyllaceae teşhis anahtarı [2]

1. Yapraklar almaşık dizili …Telephium
1. Yapraklar karşılıklı veya çevresel dizili
2. Yapraklarda kulakcık mevcut
3. Çanak yapraklar her iki kenarında ince dikenli …Loeflingia
3. Çanak yapraklar ince dikensiz
4. Yapraklar ters yumurtamsı veya daire şeklinde, sıklıkla 4´lü halka dizilişli …Polycarpon
4. Yapraklar şeritsi veya şeritsi-mızraksı, karşılıklı dizili
5. Stipül kaynaşık; boyuncuklar 3 adet …Spergularia
5. Stipül serbest; boyuncuklar 5 adet …Spergula
2. Yapraklar kulakçıksız
6. Çanak yapraklar tabana kadar serbest
7. Boyuncuklar 2 adet
8. Kapsül 2 kapakla açılır; taç yapraklar çoğunlukla düzensiz dişli veya hafifçe iki parçalı
9. Yapraklar mızraksı; gövdeler zayıf, yayılı …Lepyrodiclis
9. Yapraklar şeritsi-bizsi; gövdeler sert, dik …Bufonia
8. Kapsül 4 dişle açılır; taç yapraklar derin iki parçalı …Stellaria
7. Boyuncuklar 3-5 adet
10. Kapsül dişleri veya kapaklarının sayısı boyuncukların sayısına eşit
11. Boyuncuklar 3 adet …Minuartia
11. Boyuncuklar 4-5 adet
12. Yapraklar şeritsi-bizsi; çanak yapraklar 3 mm´ye kadar …Sagina
12. Yapraklar hemen hemen yumurtamsı; çanak yapraklar 5-10 mm …Mysoton
10. Kapsül dişlerin sayısı boyuncukların sayısının iki katı
13. Taç yapraklar yarıya kadar veya daha fazla iki parçalı
14. Çanak yapraklar belli belirsiz damarlı …Stellaria
14. Çanak yapraklar belirgin damarlı …Arenaria
13. Taç yapraklar tam kenarlı veya yarıdan aza kadar iki parçalı
15. Çiçek durumu basit şemsiye …Holosteum
15. Çiçek durumu talkım veya birleşik salkım veya çiçekler tekil
16. Tohumlar strofiollü; yapraklar ± yumurtamsı, saplı, 3-damarlı …Moehringia
16. Tohumlar strofiolsüz; yapraklar değişken, ancak genellikle yukarıda değil
17. Taç yapraklar en az 1 bölünmüş veya bazen çentikli; kapsül bazen kıvrımlı …Cerastium
17. Taç yapraklar tam kenarlı veya yarı çentikli; kapsül düz
18. Boyuncuklar genellikle 5 adet; tüysüz, dumanlı ve tek yıllık …Moenchia
18. Boyuncuklar 3adet; çok yıllık veya tüylü, dumanlı değil ve tek yıllık …Arenaria
6. Çanak yapraklar kaynaşık, en azından altta
19. Yapraklar iğne dikenli-tarak gibi dişli; çanak yapraklar, taç yapraklar ve ercikler ortadurumlu …Thurya
19. Yaprakların iğne dikenli-tarak gibi dişleri yok; en azından çanak yapraklar üstdurumlu
20. Çanakta paralel damarları birleştiren ara damarlar var; boyuncuklar 3-5 adet
21. Meyve çileğimsi (etli ve çekirdeksiz); boylu sürünücü …Cucubalus
21. Meyve çileğimsi değil, genellikle kapsül şeklinde; boylu sürünücü değil
22. Çanak dişler yapraksı, ( 11- ) 15-35 mm, taç yapraklardan uzun …Agrostemma
22. Çanak dişler yapraksı değil, 10 mm´den daha az, taç yapraklardan daha kısa
23. Kapsül dişler boyuncuk sayısı kadar çok; boyuncuklar 5, çiçekler erdişi …Lychnis
23. Kapsül dişler boyuncuk sayısının iki katı; boyuncuklar 3 veya eğer 5 ise çiçekler tek cinsli …Silene
20. Çanakta paralel damarları birleştiren ara damarlar yok; boyuncuklar 2 adet
24. Çanak 5 kanatlı …Vaccaria
24. Çanak kanatsız
25. Çanak damarlarının arasında zarsı şeffaf aralıklar yok
26. [026#Brakteol çanağa yakın-basık …Dianthus
26. [026#Brakteol çanağa basık değil
27. Tohumlar kalkansı ve alından tohum göbekli; taç yapraklar küçük koronal tomurcuk kabuklu veta değil …Velezia
27. Tohumlar böbrek şeklinde ve yanda tohum göbekli; taç yapraklar genellikle koronal tomurcuk kabuklu …Saponaria
25. Çanakta paralel damarları birleştiren ara damarlar var
28. Tohumlar kalkansıve alında tohum göbekli …Petrorbagia
28. Tohumlar böbrek veya virgül şeklinde ve yanda tohum göbekli
29. Çanak tabanında 1-4 çift [026#brakteol mevcut…Phryna
29. Çanak tabanında [026#brakteol yok
30. Meyve 1-4-tohumlu, olgunlaşınca açılmayan veya tabanda düzensiz kırılan
31. Taç yapraklar üç parçalı …Ankyropetaliun
31. Taç yapraklar çoğunlukla kertikli
32. Yapraklar, [026#brakteler ve çanak dişler ± iğne dikenli; ercikler dışa taşmış …acanthophyllum
32. Bitki iğne dikenli değil; ercikler dışa taşmamış Allochrusa
30. Meyve 4-36 tohumlu, kapaklar veya dişlerle yarılıp ayrılmış
33. Tek yıllık veya çok yıllık; çanak çan şeklinde veya kıvrımlı ve sıklıkla calcium oxalate kristalli; hiç bir zaman kümeler halinde gelişen, çok yıllık, ve borumsu çanaklı değil …Gypsophylla
33. Alçak kümeler halinde gelişen, çok yıllık, borumsu çanaklı, çanakta calcium oxalate kristalleri yok …Bolantbus

1) Çon, O. 2019. Silene denizliensis ve S. caryophylloides subsp. echinus taksonları üzerinde morfolojik, palinolojik ve sitogenetik çalışmalar. Pamukkale Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı, Yüksek lisans tezi
2) Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Çeviri: Ölez S., 2023)
3) Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Çeviri: Ölez S., 2021)
4) Demiriz, H. (1966), Bitki Sistematiği II (Tohumlu Bitkiler), İstanbul: Kişisel Yayın, .
5) Heywood, V. H., (1972) Plant Taxonomy, Edward Arnold Ltd. London, 48–52
6) Grey-Wilson, C. and Blamey, M., (1979). The Alpine Flowers of Britain and Europe, London: Collins.
7) Lawrence, G. H. M., (1955). Introduction to Plant Taxonomy, New York: Macmillan.
8) Polunin, O., (1969). Flowers of Europe. A field guide, London: Oxford University Press.
9) Seçmen, Ö., Gemici, Y., Görk, G., Bekat, L. and Leblebici, E., (2008). Tohumlu Bitkiler Sistematiği, İzmir: Ege Üniversitesi.
10) Türkiye'de tespit edilen türler listesi için BizimBitkiler.org.tr veritabanından yararlanılmıştır (Güner,A., Aslan,S., Ekim,T., Vural,M., Babaç,M.T., (edlr.), (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul.).