Lamiaceae genel anlatım [1]
Dünya üzerinde çok farklı habitatlarda; ağaç, çalı ve otsu bitkilerden oluşan genellikle karşılıklı yaprak dizilişi ve dudaklı çiçeklere sahip çok geniş bir familyadır. Genel yayılışı açısından çok kozmopolit bir grup olmakla birlikte özellikle Akdeniz Fitocoğrafik bölgesine karekteristik olan Phlomis, Rosmarinus, Salvia, Sideritis, Micromeria ve Thymus gibi aromatik yapılı cins üyelerinin maki ve garik alanların bitki birliklerinde bulunması dikkat çekicidir (Davis, 1982). Dünyada bu aile içerisinde 6 adet alt aile, 232 adet cins, 10.000’den fazla tür bulunur. Ekonomik olarak büyük öneme sahiptir. Dünyada popüler bahçe düzenleme bitkileri, saksı bitkileri, baharat, tıbbi, çay, yağ ve parfüm endüstrisinde, yemeği yapılan kök bitkileri gibi kullanım alanları mevcuttur. Teucrium cinsi Akdeniz Bölgesinde yaklaşık 250 tür, Scutellaria cinsi 360 tür, Stachys cinsi 300 tür, Salvia cinsi 900 tür, Thymus cinsi Akdeniz Bölgesinde 220 tür, Phlomis cinsi 100 tür ve Sideritis cinsi 140 tür ile temsil edilirler. Lamiaceae Türkiye'de gözlenen ve odunsu türlere sahip cinslerinin tanı anahtarı aşağıda verilmiştir:
- Üreyimli erkek organlar 2 adet
- Erkek organ kısımlarını bağlayan yapı uzamış ...Salvia
- Erkek organ kısımlarını bağlayan yapı çok kısa
- Yapraklar herdemyeşil, taç yapraklar şeritsi ve soluk mavi ...Rosmarinus
- Yapraklar kışın dökülür, taç yapraklar oksu ve beyaz ...Dorystoechas
- Üreyimli erkek organlar 4 adet
- Tüy örtüsü en azından bazı organlarda yıldız veya çok kollu tipte
- Taç yaprakların üst dudağı gelişmemiş ...Teucrium
- Taç yaprakların üst dudağı iyi gelişmiş
- Taç yapraklar morumsu-kırmızı renkli ...Lavandula
- Taç yapraklar sarı ...Phlomis
- Tüy örtüsü sadece basit ve yukardakilerden farklı tipte
- Meyve döneminde çanak yapraklar çok genişler ...Hymenocrater
- Meyve döneminde çanak yapraklar zamanla genişler
- Çanak yapraklar belirsiz iki dudaklı, alt ve üst dişler birbirine benzeyebilir ...Satureja
- Çanak yapraklar belirgin iki dudaklı ve alt dişler üsttekilerden belirgin farklı
- Çanak yaprak tüpünün sırt kısmı şişkin ...Thymus
- Çanak yaprak tüpünün sırt kısmı basık ...Thymbra
- Tüy örtüsü en azından bazı organlarda yıldız veya çok kollu tipte
