Genel Anlatım [1]
Chamaecyparis lawsoniana, C. pisifera, C. obtusa, C. formosensis, C. thyoides olmak üzere Kuzey Amerika, Japonya ve Formaza’da yetişen 5 türü vardır (Farjon, 2005; Farjon, 2010). Türkiye’de doğal türü bulunmayan yalancı servilerden C. lawsoniana uzun yıllardır, C. obtusa ve C. pisifera ise son yıllarda park ve bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.
Morfoloji [1]
Herdem yeşil, monoik, piramidal, konik tepeli, yaşlanınca yapılı ağaç veya çalılardır. Yaşlı ağaçların kabukları kırmızımtırak–kahverengi, boyuna şeritler veya levhalar halinde çatlaklıdır. Yapraklar pul yaprak halindedir ve sürgünlere çapraz karşılıklı dizilmiştir. Yaşlı dallar silindiriktir. Yaprak taşıyan sürgünler bir düzlem üzerinde yer alır, dört köşeli değil yassı olup uçları aşağı sarkıktır. Sürgünlerin geniş yüzünde yer alan yapraklar yassı ve düz iken sürgünün kenarındaki yapraklar ise kayık biçiminde olup diğerlerinden daha uzundur. Genellikle yapraklarla kaplı genç sürgünlerin alt yüzeylerinde yer alan stoma lekeleri veya çizgileri bazı türlerinde çok belirgin değildir. Sürgünlerin geniş yüzünde yer alan pul yaprakların sırtında uzunca bir yarık içerisinde yağ bezeleri bulunur. Erkek ve dişi çiçekler kozalakçık halinde, sürgün uçlarında tek tek yer alır. Küçük, kısa silindirik biçimindeki erkek çiçek kozalakçıkları 8-16 adet sarı, kırmızı renkli etamin pulundan oluşur. Her bir etamin pulu 2-3 polen kesesi taşır. Dişi çiçek kozalakçıkları küçük, küre-yumurta biçimdedir, kalkan şeklindeki (6) 8-12 (-16) puldan oluşur. Kozalak bir yılda olgunlaşır; olgunlaştığında pulları açılır fakat dağılmaz. Kozalak pullarının sırtı basık ve ortasında kısa bir çıkıntı bulunur. Her bir kozalak çok sayıda iki kanadı olan küçük, yassı tohum taşır. Kotiledon sayısı 2’dir.
Teşhis Anahtarı [1]
1.Kozalak 4-8 (-10) puldan oluşur, olgunlaştığında 4-8 mm çapındadır.
2. Kısa sürgünler yatay, uç sürgünler genellikle tek bir düzlem de yer alır ...Chamaecyparis pisifera
2.Kısa sürgünler düzensiz, yan sürgünler sarmal olarak yer alır ...Chamaecyparis thyoides
1.Kozalak 8-14 (-16) puldan oluşur, olgun kozalak 7-14 mm çapındadır.
3.Kozalak pulları geniş olarak açılır, açılan pullar arasındaki boşluklar puldan geniş veya eşittir; yapraklarda yağ bezesi vardır, sürgünün yan kenarlarında bulunan yapraklar az veya çok sivri uçludur ...Chamaecyparis lawsoniana
3. Kozalak pulları geniş olarak açılmaz, boşluklar puldan daha dardır; yapraklarda yağ bezesi yoktur veya belirgin değildir, sürgünün yan kenarında yer alan yapraklar küt uçludur ...Chamaecyparis obtusa