Kargı (Arundodonax) Buğdaygiller (Poaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 250 m yükseklikler arasında; su kenarları ve tarla sınırlarında yayılış gösterirler.
Bilimsel olarak Arundodonax L. şeklinde tanımlanır.
Arundo etimolojisi
Arunda Latincede ΄kamış, saz΄ anlamındadır.
donax etimolojisi
Donax Yunanca δόναξ (dónax)΄tan türetilmiştir; Alman botanikçi Reinhold Strömberg (1940) donax kelimesini ΄tohum başlarını sallama΄ olarak tanımlar ve kelimeyi ΄sallamak΄ anlamına gelen δονέω (donéō) kelimesi ile ilişkilendirir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
5 m boylanabilen, çok yıllık bir türdür. Gövdeler basittir veya boğumlardan kısaca dallanmıştır. Dilcik 1-1.5 mm uzunluktadır, tepesi kesiktir ve üst kenarında bir sıra yoğun kısa kirpikler bulunur. Yapraklar 60 x 6 cm boyutlardadır, uca doğru incelir, yüzeyi az pürüzlüdür; yaprak tabanı yuvarlağımsı veya kalp şeklindedir. Çiçeklenme ekim ayında gerçekleşir. Çiçek kurulu birleşik salkım formludur ve 70 cm kadar uzun olabilir. Başak 2-4 çiçeklidir. Tane zarfları (kavuzlar) 9-14.5 mm uzunlukta ve eşit boydadır, yüzeyler tüysüzdür. Dış başakçık bürgüsü mızraksı formda ve 7-12 mm uzunluktadır, 3 damarlıdır ve damarlar kısa bir kılçıkla sonlanır, orta kılçık 1.5-4 mm ve yanal kılçıkların iki katı uzunluktadır; sırt kısımdaki tüyler 6-7 mm uzunluktadır. Ercik 2.5-3 mm uzunluktadır.
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır. Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlarTürkiye´de doğal yayılan diğer Arundo türleri:A.donax, A.plinii
Kaynaklar
Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2021)
US Forest Service (2021). Arundo donax. https://www.fs.fed.us/database/feis/plants/graminoid/arudon/all.html
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)