florꜳnatolica | Flora Anatolica, Türkiye Bitki Atlası

Derindere / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Dağmuşmulası

Rosaceae / Cotoneaster / Cotoneaster nummularius

Dağmuşmulası (Cotoneaster nummularius) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 800-2300 m yükseklikler arasında; kireçtaşı taşlık yamaçlarda, gölgeli toprak yığınlarında; bozkırlarda ve açık çalılıklar ve küçük ağaçlar arasında gözlenebilir.

Bilimsel olarak Cotoneaster nummularius Fisch. & C.A.Mey. şeklinde tanımlanır. Cotoneaster Latincede `ayva ağacı` anlamına gelen cotōneum kelimesinden türetilmiştir. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Fisch. kısaltması bilim insanı Friedrich Ernst Ludwig von (Fedor Bogdanovic) Fischer (1782-1854) için kullanılmıştır. C.A.Mey. kısaltması bilim insanı Carl Anton von Meyer (1795-1855) için kullanılmıştır; Meyer bir Alman (daha sonra Rus vatandaşı olmuştur) botanikçi ve kaşiftir.

Morfoloji

Yaklaşık 2.5 m boylanabilen, bazen alçak ve yayılı gelişen, bir çalı türüdür. Yapraklar genişçe eliptik veya daire şeklinde ve 4 x 3.5 cm´ye kadar büyüklüktedir; kısa sürgünlerde dikensi uçludur, bazen çentikli olabilir; uzun sürgünlerde keskin uçludur; üst yüzeyler gençken seyrek tüylüdür sonraları tüysüzleşir; alt yüzeyler grimsi-kaba tüylü veya nadiren tüysüzdür; sap 2-3 mm uzunluktadır, uzun sürgünlerde bazen daha fazladır. Çiçeklenme nisan- haziran ayları arasında gerçekleşir; çiçek durumu sık ve 3-7 çiçeklidir. Taç yapraklar beyaz ve yayılıdır. Çiçek sapı, çiçek tablası ve çanak yapraklar beyaz-kaba tüylüdür. Meyve kırmızı, kıvrımlı veya küremsi formda ve 6-8 mm çaptadır; gençken havlı, olgunlukta tüysüzdür; sert kabuklu çekirdek 2 adettir.

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan Cotoneaster türleri: C.integerrimus, C.melanocarpus, C.meyeri, C.morulus, C.multiflorus, C.nummularius, C.tomentosus, C.transcaucasicus
Gözlem bildirilen diğer Cotoneaster türleri: C.franchetii, C.horizontalis

Kaynaklar

Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Tamamen amatör bir grup tarafından hazırlanan bu sayfalar mekanlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler.
floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile korunmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir.
Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz.
Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.