floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Scabiosa calocephala
 
Turnadere / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Ahmet Demirtaş
Scabiosa calocephalaScabiosa calocephalaScabiosa calocephala
Gözlem bildir
Çayıruyuzotu
Caprifoliaceae / Scabiosa / Scabiosa calocephala
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Çayıruyuzotu (Scabiosa calocephala) Hanımeligiller (Caprifoliaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de İç Batı Anadolu, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 2000 m yükseklikler arasında; yolkenarları ve çayırlık alanlarda gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Scabiosa calocephala Boiss. şeklinde tanımlanır.

Scabiosa etimolojisi

Scabiosa cins adı Latincede `uyuz` anlamına gelen scabies kelimesinden türetilmiştir; bazı türlerinin geçmişte geleneksel olarak uyuz tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır.

Morfoloji


15-50 cm boylanabilen, tek yıllık bir türdür; yüzeyler havlı, nadiren yayılı strigoz tüylüdür. Alt yapraklar dikdörtgenimsi-mızraksı, tam veya dişli kenarlı; üst yapraklar derin tüysü, mızraksı dilimlidir. Filariler 10-14 adet, mızraksı ve çiçeklerden daha kısa veya eşit boydadır. Çiçek tablası 1-3 cm çapta ve parlaktır; çiçekler mavi veya leylak rengi, dışta kalan taç yapraklar çentiklidir. Meyvelenen baş küreseldir. (...)



listMaplistPiclist

Gözlemler


Scabiosa calocephalaTurnadere / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Ahmet Demirtaş
Scabiosa calocephalaGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Scabiosa türleri: S.argentea, S.atropurpurea, S.balianii, S.bicolor, S.calocephala, S.canescens, S.caucasica, S.columbaria, S.cosmoides, S.crinita, S.glanduligera, S.hispidula, S.hololeuca, S.kurdica, S.lycia, S.micrantha, S.olivieri, S.paucidentata, S.persica, S.polykratis, S.prolifera, S.pseudograminifolia, S.reuteriana, S.rotata, S.rufescens, S.sicula, S.solymica, S.sosnowskyi, S.sulphurea, S.triniifolia, S.variifolia, S.velenovskiana




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)