Scorzonera tomentosa

Altınhüseyin / Pülümür / Tunceli - Eylül 2019 © Mustafa Gökmen

Gözlem bildir

Alabent

Asteraceae / Scorzonera / Scorzonera tomentosa

Alabent (Scorzonera tomentosa) Papatyagiller (Asteraceae) ailesinden endemik bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana alt bölgelerinde yayılış göstermektedir. 800-2600 m yükseklikler arasında; bozkırlar, kayalık yamaçlar ve uçurumlarda gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Scorzonera tomentosa L. şeklinde tanımlanır. Tomentosa Latincede `kısmen veya tamamen kısa tüylerle kaplı` anlamına gelen tomentos kelimesinden türetilmiştir; bitkinin bir bölümünün veya tamamının tüylerle kaplı olduğuna işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

19-40 cm boylanabilen, ± gürbüz ve dik gövdeli, çok yıllık bir türdür; kaba tüylüdür; köksap kalın ve silindiriktir. Dip ve alt gövde yapraklar tam kenarlı, 6-12 x 1-5 cm, mızraksı veya yumurtamsı, genişliğinin 2-6 katı kadar uzun, seyrek ülgerli-kaba tüylü veya yoğun kır tüylü ± yünlü , kenar sıklıkla kıkırdağımsı, bazen dalgalı; sap 0-5 cm. Üst gövde yaprakları sıklıkla alttakilerden daha geniş ve neredeyse sapsızdır. Kapitulum 4-10 veya daha çoktur ve 20-55 mm uzunluktadır. Dışta kalan filariler 17-19 mm, kılçıklı uçlu-mızraksıdır ve uzun karışık tüylerle kaplıdır; içte kalan 16-21 mm ve ülgerlidir. Çiçekler sarıdır. Sert kabuklu meyveler ~ l0 x 1 mm, tüysüz, kertik keskin uçlu, pürüzsüz veya siğilli; papus sarı veya kahverengimsi, tüyler tabana doğru kısa sakallı, nadiren sorguçlu tüylüdür.

Gözlemler

Oğul / Hakkari
Temmuz 2024 ©Serdar Ölez Scorzonera tomentosa

Türkiye´de doğal yayılan diğer Scorzonera türleri: S.acantholimon, S.acuminata, S.ahmet-duranii, S.aksekiensis, S.amasiana, S.argyria, S.armeniaca, S.aucherana, S.boissieri, S.cana, S.cinerea, S.coriacea, S.davisii, S.dzhawakhetica, S.elata, S.hieraciifolia, S.inaequiscapa, S.incisa, S.karabelensis, S.ketzkhovelii, S.kotschyi, S.lacera, S.laciniata, S.lasiocarpa, S.latifolia, S.longiana, S.mirabilis, S.mollis, S.papposa, S.parviflora, S.phaeopappa, S.pisidica, S.pseudolanata, S.pygmaea, S.renzii, S.rigida, S.sandrasica, S.seidlitzii, S.semicana, S.sericea, S.suberosa, S.sublanata, S.tomentosa, S.tuzgoluensis, S.ulrichii, S.veratrifolia, S.violacea, S.yildirimlii, S.zorkunensis

Kaynaklar

Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Scorzonera tomentosa. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 26, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=1500
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

tomentosa etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler