floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Oxalis sp.
 
Hızırşah / Datça / Muğla - Ocak2015 © Serdar Ölez
Oxalis sp.
Gözlem bildir
Ekşiyoncalar
Oxalidaceae / Oxalis / Oxalis sp.
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Ekşiyoncalar (Oxalis sp.) Ekşiyoncagiller (Oxalidaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Antalya, Adana, Orta Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkçe literatürde genellikle Ekşiyoncalar olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde oksalis, uyku çiçeği veya yonca olarak bilinir. Bilimsel olarak Oxalis L. şeklinde tanımlanır.

Oxalis etimolojisi

Oxalis Latincede `ekşi` anlamına gelen oxus kelimesinden türetilmiştir; cins adı 17.yy başlarında, yapraklarındaki keskin tada atfen verilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


5-30 cm boylanabilen, tek veya çok yıllık, genellikle yayılıcı, otsu bir cinstir. Kökler sıklıkla yumruludur. Yapraklar sıklıkla 3 yaprakçıklı elsi birleşik, nadiren 10`a kadar yaprakçıklı; yaprakçıklar ters yumurtamsı, eşit büyüklükte; uçları yarık-ters yüreksidir; bazı türleri ani ışık şiddeti değişikliklerinden korunmak için (photoinhibition) yapraklar açı değiştirebilir. Çiçekler tekil veya şemsiye çiçek kurullarında; sap dik; çanak yapraklar 5 adet; taç 5 loblu, dipte birbirlerine birleşik ve sıklıkla golden sarı ,beyaz, pembe, kırmızı veya sarı renkte; ercikler 10 adet, iki sıralı 5 uzun ve 5 kısa ve tabanda birleşik; ovaryum üstdurumlu, 5 - bölmeli; boyuncuk 5 adettir. Meyve beşken kapsül şeklinde, bölmeler eşit; olgunlaştığında patlayarak tohum saçan; tohumlar bir veya çok sayıda tohumludur.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Oxalis sp.Hızırşah / Datça / Muğla
Ocak2015 ©Serdar Ölez

Etkileşim


Yaprakları oksalik asit içerir[*]
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Oxalis türleri: O.acetosella, O.articulata, O.corniculata, O.pes-caprae
Türkiye'de gözlemlenebilecek bazı diğer Oxalis türleri: O.triangularis




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)