floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Liquidambar orientalis
 
Göcek / Muğla - Kasım 2018 © Serdar Ölez
Liquidambar orientalisLiquidambar orientalisLiquidambar orientalisLiquidambar orientalisLiquidambar orientalisLiquidambar orientalisphotos
Gözlem bildir
Sığla Ağacı
Altingiaceae / Liquidambar / Liquidambar orientalis
mapmapmap
Günlükağacı (Liquidambar orientalis) Günlükağacıgiller (Altingiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Asıl Ege, Antalya alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkçe literatürde genellikle Günlükağacı olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde günlük ağacı olarak bilinir. Bilimsel olarak Liquidambar orientalis Mill. şeklinde tanımlanır.

Liquidambar etimolojisi

Liquidambar Latincede `sıvı` anlamına gelen liquidus kelimesi ile `amber` anlamına gelen ambar kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; cinsin ortak özelliği olan ve gövde hatlarıyla taşınan amber renkli tatlı özsuyuna işaret eder.

orientalis etimolojisi

Orientalis Latincede orientale kelimesinden gelir ve doğuyu hatırlatan veya doğudan gelen anlamına gelir; Asya veya Avustralya kaynaklı tür dağılımına dikkat çeker. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Mill. kısaltması bilim insanı Philip Miller (1691-1771) için kullanılmıştır; Miller İskoç kökenli İngiliz botanikçidir; hayatı boyunca Chelsea Physic Garden´da bahçevan olarak çalışmıştır; 1731 yılında The Gardener´s Dictionary adlı eserini yayınlamıştır.

Morfoloji


20 m kadar boylanan, Türkiye`ye endemik, yaprak döken kalın dallı ve geniş tepeli bir ağaçtır. Gövde kabuğu gençken çatlaksız, grimsi; yaşlılıkta çatlaklı, grimsi-kahverengidir. Yapraklar 5 loplu, ışınsal damarlı; loplar genellikle ikincil olarak loplara ayrılı; kenarlar ince dişli; tabanda damar etrafında sıklıkla tüylü; sap ince ve uzundur. Dişi çiçek kurulu yuvarlak şemsiye; dişi çiçekler başlangıçta yeşil sonraları kırmızımsı, üzerileri hafif tüylü, tüyler meyve zamanı sertleşip odunsu bir yapı kazanır; erkek çiçekler 3-4 cm sarkık salkım kurul şeklinde, çiçek kurulunun üzeri sonradan dökülen zarımsı pullarla örtülüdür. Meyve 2-6 cm çapında, çok sayıda kapsüllü, uzun bir sapın ucunda, aşağıya doğru sarkık, olgunlaştıkları zaman sertleşir, kapsüller açılır ve tohumlar dökülür; tohumlar çok küçük, kanatlı, koyu kahverengi, basık, dip tarafı yuvarlak, uç kısmı sivri; tohum kabuğu parlak, ince ve serttir.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Liquidambar orientalisAkköprü / Ankara
Mayıs 2019 ©Ahmet Demirtaş
Liquidambar orientalisEskere Deresi / Datça / Muğla
Mart 2016 ©Serdar Ölez
Liquidambar orientalisGöcek / Muğla
Kasım 2018 ©Serdar Ölez
Liquidambar orientalisKöyceğiz / Muğla
Ağustos 2012 ©Ahmet Demirtaş
Liquidambar orientalisSeğmenler Parkı / Ankara
Şubat 2012 ©Ahmet Demirtaş
Liquidambar orientalisÇamlı / Marmaris  / Muğla
2017 ©Yurdanur Akyol v.d.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
TEHLİKEDE / ENDANGERED
Eldeki en iyi kanıtlar bu türün neslinin doğada tükenme riskinin çok yüksek olduğunu gösteriyor.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Liquidambar orientalis eşisimleri/sinonimleri: Liquidambar orientalis var. integriloba
Türkiye´de doğal yayılan Liquidambar türleri: L.orientalis, L.styraciflua




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)