floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Corylus colurna
 
Sarıçalı Dağı / Nallıhan / Ankara - Ekim 2018 © Serdar Ölez
Corylus colurnaCorylus colurnaCorylus colurnaCorylus colurnaCorylus colurnaCorylus colurnaphotos
Gözlem bildir
Türk Fındığı
Betulaceae / Corylus / Corylus colurna
mapmapmapmap
Türkfındığı (Corylus colurna) Huşgiller (Betulaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı ve Orta Karadeniz, Yukarı Sakarya alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkçe literatürde genellikle Türkfındığı olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde tombul fındık veya ağaç fındık olarak bilinir. Bilimsel olarak Corylus colurna L. şeklinde tanımlanır.

Corylus etimolojisi

Corylus Antik Yunancada da 'fınfık' anlamına gelen kórulos kelimesinden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


25 m boylanabilen, kışın yaprak döken, çok yıllık, odunsu bir türdür. Taç yapısı olgunluk döneminde piramit formlu, ileri yaşlarda geniş tepelidir. Gövde koyu gri renkli, yaşlı ağaçlarda kalın, mantarlı ve boyuna derin çatlaklıdır. Genç sürgünler soluk pas renginde ve sık tüylüdür. Yapraklar yumurta, geniş yumurta, nadiren ters yumurta biçiminde, 7-14 x 5-11 cm, 7-10 çift yan damarlı, kenarlar sığ loblu ve çift sıralı dişli; uç kısmı sivri damlalı, dip tarafı çarpık, yüreksi biçimli; üst yüz koyu yeşil ve çıplak, alt yüzü ise soluk yeşil veya açık mavimsi-yeşil, damarlar boyunca seyrek tüylü; sap 2.5-4 cm uzunluğunda, yumuşak ve yapışkan tüylüdür. Çiçeklenme Mart-Nisan ayları arasındanda; stipül mızraksı ve sivri uçludur; erkek kurullar tırtılsıler, 12 cm'ye kadar uzunluktadır ve yumurtamsı sivri uçlu braktelidir. Meyve zamanı involukrum neredeyse çok uzun, sivri uçlu ve testere dişli loblara bölünmüştür; loblar havlı veya salgılı kılçıklı tüylüdür ve fındığın 2-3 katı kadar uzundur; fındıklar çok kalın kabuklu, küremsi-yumurta biçimli, yanal olarak düz, 15-20 x 10-18 mm boyutlarda ve 2-6'lı demetler halindedir.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Corylus colurnaDereli / Beypazarı / Ankara
Temmuz 2022 ©Serdar Ölez
Corylus colurnaNallıhan / Ankara
Ekim 2010 ©Ahmet Demirtaş
Corylus colurnaSarıçalı Dağı / Nallıhan / Ankara
Temmuz 2015 ©Ahmet Demirtaş
Corylus colurnaSarıçalı Dağı / Nallıhan / Ankara
Temmuz 2006 ©Ahmet Demirtaş
Corylus colurnaÇulhalar / Nallıhan / Ankara
Ekim 2018 ©Serdar Ölez
Corylus colurnaSarıçalı Dağı / Nallıhan / Ankara
Ekim 2018 ©Serdar Ölez
Corylus colurnaKuzuören / Yunak / Konya
Ağustos 2011 ©Ahmet Demirtaş
Corylus colurnaİdris Dağı / Kalecik / Ankara
Eylül 2016 ©Ahmet Demirtaş
Corylus colurnaSarıçalı Dağı / Nallıhan / Ankara
Ağustos 2015 ©Ahmet Demirtaş
Corylus colurnaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Corylus colurnaArıt / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Corylus colurnaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Corylus colurnaKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Corylus türleri: C.avellana, C.colurna, C.maxima




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)