floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Smyrnium rotundifolium
 
Hızırşah / Datça / Muğla - Mayıs 2015 © Serdar Ölez
Smyrnium rotundifolium
Gözlem bildir
Çakalbaldıran
Apiaceae / Smyrnium / Smyrnium rotundifolium
mapmap
Çakalbaldıran (Smyrnium rotundifolium) Maydanozgiller (Apiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de sadece Asıl Ege alt bölgesinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesinden başlayarak 600m yüksekliklere kadar doğal gelişim gösterir.

Türkçe literatürde genellikle çakalbaldıran olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde yabani kereviz olarak bilinir. Bilimsel olarak Smyrnium rotundifolium Mill. şeklinde tanımlanır.

rotundifolium etimolojisi

Rotundifolium Latincede `yuvarlak, dairesel, küresel` anlamına gelen rotundus kelimesi ile `yaprak` anlamına gelen folium kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; yuvarlak yapraklı anlamındadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Mill. kısaltması bilim insanı Philip Miller (1691-1771) için kullanılmıştır; Miller İskoç kökenli İngiliz botanikçidir; hayatı boyunca Chelsea Physic Garden´da bahçevan olarak çalışmıştır; 1731 yılında The Gardener´s Dictionary adlı eserini yayınlamıştır.

Morfoloji


Taşlık yerler, çalılıklar ve orman kenarlarında yetişen, 60cm`ye kadar boylanabilen, iki yıllık otsu bir bitkidir. Şubat ortalarında taşlık ve çalıların arasında kendiliğinden gelişir. Kazık köklüdür. Aynı kökten gelen birkaç dal çıkar. Taban yaprakları 2-3 parçalı, üst yapraklar basit, genişçe yumurtamsı, 6-12cm çapında, kenarları oymalı-testeremsidir. Çiçeklenme Nisan-Mayıs aylarında gerçekleşir. Çiçek sürgünleri yaprakların arasından çıkar, her dalın ucunda sarı, 7-14 ışınlı şemsiye şeklinde çiçekler açar. Çiçek kurulları şemsiye şeklinde, şemsiye dır, çiçekler sarı petallidir. Meyve yuvarlakça ve siyahtır. İnce uzun kökünün üzerindeki kahverengi kabuğu soyulup içindeki beyaz kısmı yenilebilir. Baharatlı bir tadı vardır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Smyrnium rotundifoliumHızırşah / Datça / Muğla
Mayıs 2015 ©Serdar Ölez
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Smyrnium türleri: S.connatum, S.cordifolium, S.creticum, S.galaticum, S.olusatrum, S.perfoliatum, S.rotundifolium




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)