Datura innoxia

Karaburun / İzmir - Ağustos 2015 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Abuzambak

Solanaceae / Datura / Datura innoxia

Abuzambak (Datura innoxia) Patlıcangiller (Solanaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Asıl Ege, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesine yakın yüksekliklerde; doğal sınırlar, hendekler, molozlar ve kumsallarda gelişim gösterirler. Sıcak iklimleri sever, soğuğa karşı dayanıksızdır. Güneşli yerlerde ve nemli, humusça zengin topraklarda iyi gelişir. Kışın kuruyan bitki çoğu zaman ilkbaharda yeniden köklerinden filizlenerek hızla büyür.

Türkçe literatürde genellikle Abuzambak olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde boru çiçeği, tüylü tatula veya akzambak olarak bilinir. Bilimsel olarak Datura innoxia Mill. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Mill. kısaltması bilim insanı Philip Miller (1691-1771) için kullanılmıştır; Miller İskoç kökenli İngiliz botanikçidir; hayatı boyunca Chelsea Physic Garden´da bahçevan olarak çalışmıştır; 1731 yılında The Gardener´s Dictionary adlı eserini yayınlamıştır.

Morfoloji

30-200 cm boylanabilen tek yıllık otsu bir bitkidir. Gövde havlı veya tüysüz ve dallanmıştır. Yapraklar 18 x 10 cm boyutlarda, yumurtamsı şekilli, her iki tarafta grimsi-yeşil renkte, tüylü, kenarlar geniş dalgalı veya düz ve saplıdır. Çiçeklenme Mayıs-Ekim ayları arasında; çiçekler huni biçiminde; çanak 12 cm kadar; taç yaprak beyaz renkli ve 20 cm kadar uzundur. Meyve kapsül yapıda, 4-5 cm çapta küresel, üzerinde 4 yarıklı, sarkık, yoğun salgılı tüylü-havlı, 10 mm boyda dikenlerle kaplıdır.

listMap

Gözlemler

Bademli / Dikili / İzmir
Eylül 2024 ©Serdar Ölez Datura innoxia

Akyarlar / Bodrum / Muğla
Haziran 2023 ©Serdar Ölez Datura innoxia

Beydili / Nallıhan / Ankara
Eylül 2022 ©Serdar Ölez Datura innoxia

Kemer / Antalya
Ağustos 2022 ©Serdar Ölez Datura innoxia

Türkiye´de doğal yayılan diğer Datura türleri: D.innoxia, D.metel, D.stramonium

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.