floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Maclura pomifera
 
Çankaya / Ankara - Ağustos 2015 © Serdar Ölez
Maclura pomiferaMaclura pomiferaMaclura pomiferaMaclura pomifera
Gözlem bildir
Yalancı Portakal Ağacı
Moraceae / Maclura / Maclura pomifera
Ayıdutu (Maclura pomifera) Dutgiller (Moraceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkiye genelinde Ayıdutu olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde ayıdutu veya maklura olarak bilinir. Bilimsel olarak Maclura pomifera (Raf.) C.K.Schneid. şeklinde tanımlanır. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Raf. kısaltması bilim insanı Constantine Samuel Rafinesque (1783-1840) için kullanılmıştır. C.K.Schneid. kısaltması bilim insanı Camillo Karl Schneider (1876-1951) için kullanılmıştır.
Morfoloji
Kışın yapraklarını döken, 20 m kadar boylanabilen geniş tepeli bir ağaçtır. Gövde gri ve derin çatlaklıdır. Yapraklar 6-10 x 5-4 cm boyutlarda, yumurtamsı ve düz kenarlıdır. Erkek ve dişi çiçekler ayrı ağaçlar üzerindedir. Erkek çiçekler sarı renkte, uzun bir sap ucunda 1-2 cm çapta küre şeklinde kurullar oluşturur. Dişi çiçekler çok kısa saplarla yaprak koltuğuna bağlı, 3-5 mm çapında ve mor renktedir. Meyve gençken tüysü ipliklerle kaplı, olgunlaştığında 6-10 cm çapta küre şeklinde ve sarı-yeşil renktedir. Kesildiğinde içi küçük bir kavunu andırır, kesilen yüzeyden süte benzer ancak yapışkan bir sıvı çıkar.

Gözlemler
Orman Fidanlığı / Eskişehir
Ekim 2013 ©Ahmet Demirtaş
Çankaya / Ankara
Ağustos 2015 ©Serdar Ölez
A.Ü. Ziraat Fakültesi / Ankara
Mayıs 2017 ©Ahmet Demirtaş
Diğer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Maclura türleri: M.pomifera




Kaynaklar
  1. Maclura pomifera Osage orange, bois D'Arc PFAF plant database. (n.d.). Untitled Document. https://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=maclura+pomifera
  2. Top, M. (2005). Türkiye'de yetişen bazı bitkilerin biyo-pestisit özellikleri üzerine araştırmalar [Yüksek lisans tezi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=XohQ0H2mJnBfxLPsY8dG4xX_PNU7iBMxkHDLd_H0QJrYoxrAvtYIWSD23SZ
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)