floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Helleborus orientalis
 
Beycik / Nallıhan / Ankara - Mart 2023 © Serdar Ölez
Helleborus orientalisHelleborus orientalisHelleborus orientalisHelleborus orientalisHelleborus orientalisHelleborus orientalis
Gözlem bildir
Çöpleme
Ranunculaceae / Helleborus / Helleborus orientalis
Çöpleme (Helleborus orientalis) Düğünçiçeğigiller (Ranunculaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 2200 m yükseklikler arasında; genellikle orman açıklıklarında ve orman altlarında yetişir. 


Türkiye genelinde çöpleme olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde bohça otu, siyah harbak, boynuz otu, danabağırtan veya danakıran olarak bilinir. Bilimsel olarak Helleborus orientalis Lam. şeklinde tanımlanır. Orientalis Latincede orientale kelimesinden gelir ve doğuyu hatırlatan veya doğudan gelen anlamına gelir; Asya veya Avustralya kaynaklı tür dağılımına dikkat çeker. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Lam. kısaltması bilim insanı Jean-Baptiste Pierre Antoine de Monet de Lamarck (1744-1829) için kullanılmıştır.
Morfoloji
30-60 cm boylanabilen, çok yıllık, herdem yeşil, otsu bir türdür. Gövde yapraksızdır. Yapraklar dipte; uzun saplı, elsi birleşik, 7-10 parçalı; yaprakçıklar eliptik, kaba dişli, altta tüysüz veya kısa cılız tüylüdür. Çiçeklenme Mart-Mayıs ayları arasında; çanak yapraklar yumurtamsı, 20-30 mm, yeşilimsi beyaz, bazen soluk eflatunumsu renkte; taç yapraklar 5-10 adet ve sarımsı-beyaz renktedir. Meyve tabanda, 20-25 x 8-12 mm boyutlarda; tohumlar sıklıkla 6`dan fazladır.


Gözlemler
Beycik / Nallıhan / Ankara
Mart 2023 ©Serdar Ölez
Akçakoca / Düzce
Ekim 2018 ©Serdar Ölez
Diğer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Helleborus türleri: H.orientalis, H.vesicarius




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)