floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Corylus avellana
 
Akören / Mengen / Bolu - Ağustos 2021 © Serdar Ölez
Corylus avellanaCorylus avellanaCorylus avellanaCorylus avellanaCorylus avellanaCorylus avellana
Gözlem bildir
Fındık
Betulaceae / Corylus / Corylus avellana
Fındık (Corylus avellana) Huşgiller (Betulaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 10-1700 m yükseklikler arasında; killi-kumlu alanlar, ormanlık alanlar, çalılıklar ve makiliklerde gelişim gösterirler.

Bilimsel olarak Corylus avellana L. şeklinde tanımlanır. Corylus Antik Yunancada da 'fınfık' anlamına gelen kórulos kelimesinden türetilmiştir. Avellana İtalya`da bir kasabanın adıdır; bu fındık türünün ilk adlandırması `Avellanın Yabani Fındıkları` adlı kitabında Linnaeus tarafından yapılmıştır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji

6 m kadar boylanabien, kışın yapraklarını döken, çok yıllık odunsu bir türdür. Gövde toprak seviyesinden çoklu çatallı; çap en çok 20 cm; kabuk kahverengimsi-gri, pürüzsüz; genç sürgünler sarımsı-gri, tüylü veya salgılı tüylüdür. Yapraklar yumurtamsı, 5-12 x 3-10 cm; 6-9 çift damarlı; kenar birleşik çentikli, ucu aniden sivrilen, taban kalp şeklinde girintili; üst taraf koyu yeşil, ince ve kısa tüylü, alt havlı; sap 0.5-2.5 cm, salgılı tüylü-kıllı; stipül dikdörtgenimsi ve tüylüdür. Çiçeklenme Şubat-Nisan ayları arasında; erkek çiçekler tırtılsı kurullarda, 3–9 cm uzunluğunda, sarı-yeşil renkli; dişi çiçekler tomurcuk içerisinde, 1–3 mm uzunluğunda ve kırmızı renklidir. Meyvelenme Ağustos-Eylül ayları arasında; meyve nüks; fındık yumurta biçiminde ve 1.5- 2 cm boyunda; fındığı saran örtü (kapula) sıklıkla meyve ile aynı boyda ve yoğun saçaklı değildir.

Gözlemler


Emniyet / Yenimahalle / Ankara
Ocak 2023 ©Serdar Ölez
Dağbek / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Akören / Mengen / Bolu
Ağustos 2021 ©Serdar Ölez
Onikişubat / Kahramanmaraş
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Tatlıca Şelaleleri / Sinop
Ekim 2020 ©Mustafa Gökmen
Yenice / Karabük
Mayıs 2015 ©Serdar Ölez
Altınpark / Ankara
Mart 2014 ©Ahmet demirtaş
Kıbrıs / Mamak / Ankara
Haziran 2016 ©Fuat Turan
IUCN Kırmızı Liste Kategorisi
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlı ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Diğer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan C. avellana taksonları: Corylus avellana var. avellana, Corylus avellana var. pontica
Türkiye´de doğal yayılan Corylus türleri: C.avellana, C.colurna, C.maxima




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)