Abies nordmanniana

Botanik Parkı / Rize - Aralık 2017 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Doğu Karadeniz Göknarı

Pinaceae / Abies / Abies nordmanniana

Doğu Karadeniz Göknarı (Abies nordmanniana) Çamgiller (Pinaceae) ailesinden endemik bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz alt bölgelerinde yayılış göstermektedir.

Abies nordmanniana Türkçede Doğu Karadeniz Göknarı olarak adlandırılır. Bilimsel olarak Abies nordmanniana (Steven) Spach şeklinde tanımlanır. Abies Latince bir kelimedir ve yükselen, dimdik çıkan anlamındadır. Nordmanniana tür adı Alexander von Nordmann (1803-1866) onuruna verilmiştir; Nordmann zooloji, parazitoloji, botanik ve paleontoloji alanlarında çalışmış Fin biyologdur. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Bilimsel adlandırmada kullanılan Steven ismi türün ilk kez Christian von Steven (1781-1863) tarafından yayınlandığını belirtir; Steven Fin asıllı Rus bir botanikçi ve böcekbilimcidir. Steven kısaltması bilim insanı Christian von Steven (1781-1863) için kullanılmıştır; Steven Fin asıllı Rus bir botanikçi ve böcek bilimcidir. Spach kısaltması türün Fransız botanikçi Edouard Spach (1801-1879) tarafından yayınlandığını belirtir. Spach kısaltması bilim insanı Édouard Spach (1801-1879) için kullanılmıştır; Spach Fransız botanikçidir; `Natural history of plants: Spermatophytes´ ve `Illustrations of plants of the East´ adlı eserleri yayınlamıştır.

Morfoloji

50 m kadar boylanabilen, herdem yeşil bir ağaç türüdür. Taç yapısı geniş piramidal, gövde gri renkte ve sık dallıdır; alt dallar yanlara doğru yatay yönelir ve hafifçe aşağıya doğru sarkar. Genç sürgünler dal ucunda genellikle 3 tanesi aynı düzlemde, dördüncüsü altta olmak üzere dört adet olarak gelişir. Sürgünler yeşilimsi sarı renklidir ve üzeri kısa, sık, gri tüylerle örtülüdür. İğne yapraklar 2-4 cm uzunluğunda, parlak koyu yeşil renkte, uç kısımları kertikli veya küt, alt yüzlerinde belirgin iki stoma bandı bulunur. Tek evciklidir. Erkek çiçekler bir önceki yıl sürgünlerinin altında sarı-kırmızı renkte gelişir. Dişi çiçekler tepeye yakın dallarda, açık yeşil renkte, 2-4 cm dik kozalaklar şeklindedir. Kozalaklar 15–20 cm uzunluk ve 5 cm çapında, kızıl-kahverengi renkte, çoğunlukla bol reçinelidir. Kozalaklar dal üzerinde dik dururlar ve kozalak pulları döküldüğünde geriye ince bir eksen kalır.

listMap

Gözlemler

Yeşilçele / Bolu
Ekim 2024 ©Serdar Ölez Abies nordmanniana

Boyabat / Sinop
Kasım 2023 ©Serdar Ölez Abies nordmanniana

Afşarimam / Küre / Kastamonu
Kasım 2023 ©Serdar Ölez Abies nordmanniana

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi

DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.

Benzer taxonlar

Sinonim adlandırmalar: Abies nordmanniana subsp. nordmanniana
Türkiye´de doğal yayılan diğer A. nordmanniana taksonları: Abies nordmanniana subsp. equi-trojani, Abies nordmanniana subsp. nordmanniana
Türkiye´de doğal yayılan diğer Abies türleri: A.alba, A.cilicica, A.nordmanniana
Türkiye'de gözlemlenebilecek bazı diğer Abies türleri: A.pinsapo

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Abies nordmanniana. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Mayıs 9, 2025, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=400
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Abies etimolojisi

nordmanniana etimolojisi

Steven etimolojisi

Spach etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi