florꜳnatolica | Flora Anatolica, Türkiye Bitki Atlası

Yenidoğan / Polatlı / Ankara - Mayıs 2023 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Develalesi

Papaveraceae / Glaucium / Glaucium grandiflorum

Develâlesi (Glaucium grandiflorum) Haşhaşgiller (Papaveraceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Güney Marmara, Batı ve Orta Karadeniz, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Genellikle deniz seviyesi ile 1850 m yükseklikler arasında; bozkırlar, tarlalar ve çorak arazilerde gözlenebilirler.

Türkiye genelinde Develâlesi olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde gelincik, boynuzlu haşhaş, çanak kıran, gülgülüm, çömlekçatlatan veya boynuzlu gelincik olarak bilinir. Bilimsel olarak Glaucium grandiflorum Boiss. & A.Huet şeklinde tanımlanır. Glaucium Yunancada `grimsi yeşil, deniz yeşili` anlamına gelen glaukos kelimesinden türetilmiştir. Grandiflorum Latincede `büyük` anlamına gelen grandis kelimesi ile `çiçek` anlamına gelen floris kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; cins içeresinde diğer türlere görece çiçeklerinin büyüklüğüne işaret eder. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır. A.Huet kısaltması bilim insanı Alfred Huet du Pavillon (1829-1907) için kullanılmıştır.

Morfoloji

30-50 cm kadar boylanabilen, bir, iki veya çok yıllık otsu bir bitki türüdür. Taban yaprakları ülgerli, lirat - sığ tüysü bölmeli veya iki derin tüysü; loblar ters yumurtamsı - dikdörtgenimsi, keskin dişli; gövde yaprakları benzer, ancak daha küçük ve tabanı sapı kavrar formdadır. Çiçeklenme dönemi Haziran-Temmuz ayları arasında; çanak yapraklar 1-5 cm, az pürüzlü-tüylü; taç yapraklar 1.5-6 cm, koyu portakal rengi - kızıl arası bir renkte ve taban kısmı koyu beneklidir. Baklamsı meyve cılız tüylü, 10-20 cm uzunlukta ve çok tohumludur.

Haritada göster

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan G. grandiflorum taksonları: Glaucium grandiflorum subsp. grandiflorum, Glaucium grandiflorum subsp. grandiflorum var. grandiflorum, Glaucium grandiflorum subsp. grandiflorum var. malacocarpum, Glaucium grandiflorum subsp. refractum, Glaucium grandiflorum subsp. refractum var. refractum
Türkiye´de doğal yayılan Glaucium türleri: G.acutidentatum, G.cappadocicum, G.caricum, G.corniculatum, G.flavum, G.grandiflorum, G.haussknechtii, G.leiocarpum

Kaynaklar

Davis, P. H. (1965). Flora of Turkey and the east Aegean islands Vol:1. Edinburgh University Press.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Tamamen amatör bir grup tarafından hazırlanan bu sayfalar mekanlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler.
floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile korunmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir.
Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz.
Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.