Pyrus elaeagnifolia

Kazan / Ankara - Mayıs 2018 © Ahmet Demirtaş

Gözlem bildir

Ahlat Ağacı

Rosaceae / Pyrus / Pyrus elaeagnifolia

Ahlat (Pyrus elaeagnifolia) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Batı ve Doğu Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesinden 1700 m’ye kadar oldukça geniş yayılışa sahip bir türdür. Derin kök yapısı nedeniyle özellikle kurak iklim ve toprak şartlarına iyi uyum gösterir; kuraklığa ve hava kirliliğine dayanıklıdır.

Bilimsel olarak Pyrus elaeagnifolia Pall. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Pall. kısaltması bilim insanı Peter(Pyotr) Simon von Pallas (1741-1811) için kullanılmıştır.

Morfoloji

Kışın yaprağını döken, dikenli veya dikensiz, boyu 15 m’ye kadar ulaşabilen bir ağaçtır. Genç sürgünleri grimsi veya beyazımsı tüylerle kaplıdır. Yaprakları dar eliptik veya yumurtamsı yuvarlaktır. Yaprak ucu küt veya kısa damla uçlu, yaprak tabanı sivri, dalgalı veya çarpıktır. 3-7(-8) x 2-3(-4) cm boyutlarındaki yaprakların
iki yüzü de ilk zamanlar beyazımsı veya grimsi tüylerle kaplıdır. Sonraları üst yüzündekiler dökülebilir. Yapraklar tam kenarlı; sapı 1-4 cm boyundadır. Çiçek kurulu çok sayıda çiçek taşır. Çiçekleri beyaz ve 3 cm çapında olup 1-2 cm boyunda bir sap taşır. Çiçeklenmesi nisan mayıs aylarındadır. Meyveler tek tek veya çift halinde, 2-3 cm ve armut şeklinde veya küremsidir. Sarımsı yeşil meyveler başlangıçta beyaz tüylüdür, ilerleyen zamanda çıplaklaşır veya az miktarda tüy, sap ve uç kusma yakın bölümlerde kalabilir. Meyve sapı ortalama 2 cm boyundadır. Çanak yapraklar kalıcıdır (Browicz, 1972).

Türün ülkemizde doğal yayılış gösteren alttürlerinin ayrım anahtarı aşağıdaki gibidir.

1.Yaprağın üst yüzü ilerleyen zamanlarda çıplaklaşır ve yağlı parlak bir görünüm kazanır ...subsp. bulgarica

1.Yaprağın her iki yüzeyi de yoğun tüylüdür.

2.Genellikle dikenlidir, yaprağı en geniş kısmı ortada veya uca yakın kısmındadır. Yaprak tabanı dar sivridir. Grimsi yoğun tüylerle kaplıdır ...subsp. elaeagnifolia

2.Dikensiz, yaprağı en geniş kısmı tabana yakın kısmındadır. Yaprak tabanı genellikle çarpıktır. Beyazımsı yoğun tüylerle kaplıdır ...subsp. kotschyana

Gözlemler

Darende / Malatya
Mart 2024 ©Mustafa Gökmen Pyrus elaeagnifolia

Türkiye´de doğal yayılan diğer P. elaeagnifolia taksonları: Pyrus elaeagnifolia subsp. bulgarica, Pyrus elaeagnifolia subsp. elaeagnifolia, Pyrus elaeagnifolia subsp. kotschyana
Türkiye´de doğal yayılan diğer Pyrus türleri: P.amygdaliformis, P.anatolica, P.communis, P.elaeagnifolia, P.hakkiarica, P.nivalis, P.oxyprion, P.salicifolia, P.serikensis, P.syriaca, P.yaltirikii

Kaynaklar

Akkemik, Ü. (Ed). 2018. Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 684s.
Browicz, K. 1972. Pyrus L. In: Davis PH (ed.) Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 4, pp. 160-168, Edinburgh; Edinburgh University Press.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.