floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Abies nordmanniana subsp. equi-trojani
 
Akçay / Edremit / Balıkesir - Ağustos 2015 © Ahmet Demirtaş
Abies nordmanniana subsp. equi-trojaniAbies nordmanniana subsp. equi-trojaniAbies nordmanniana subsp. equi-trojaniAbies nordmanniana subsp. equi-trojaniAbies nordmanniana subsp. equi-trojaniAbies nordmanniana subsp. equi-trojani
Gözlem bildir
Kazdağı Göknarı
Pinaceae / Abies / Abies nordmanniana subsp. equi-trojani
Kazdağıgöknarı (Abies nordmanniana subsp. equi-trojani) Çamgiller (Pinaceae) ailesinden endemik bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı ve Orta Karadeniz alt bölgelerinde yayılış göstermektedir.

Bilimsel olarak Abies nordmanniana subsp. equi-trojani (Asc. & Sint. ex Boiss.) Coode & Cullen şeklinde tanımlanır. Abies Latince bir kelimedir ve yükselen, dimdik çıkan anlamındadır. Nordmanniana tür adı Alexander von Nordmann (1803-1866) onuruna verilmiştir; Nordmann zooloji, parazitoloji, botanik ve paleontoloji alanlarında çalışmış Fin biyologdur. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. ex kısaltması, bu kısaltmayı takip eden ismin bu türü kabul görür şekilde yayınladığı ancak bunu `ex´ kısaltmasından önce gelen yayıncının kabul görmeyen açıklamalarına dayandırdığını belirtir. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Subsp. İngilizcede `alttür` anlamına gelen subspecies kelimesinin kısaltmasıdır. Sint. kısaltması bilim insanı Paul Ernst Emil Sintenis (1847-1907) için kullanılmıştır. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır. Coode kısaltması türün İngiliz botanikçi Mark James Elgar Coode (1937-) tarafından yayınlandığını belirtir; Coode özellikle Elaeocarpaceae ailesi için taksonomik yazar ve otoritedir. Coode kısaltması bilim insanı Mark James Elgar Coode (1937-) için kullanılmıştır. Cullen kısaltması bilim insanı James Cullen (1936-2013) için kullanılmıştır.
Morfoloji
30m kadar boylanabilen, sadece Kazdağları’nda 1300-1800m de yayılış gösteren endemik bir kozalaklı türdür. Sürgünler cilalı gibi parlak, ışık alan yaprakların uçları sivri, diğerleri küt veya kertiklidir. Yan sürgünlerin uç kısımlarındaki tomurcuk sayısı, diğer türlerde en fazla 4 iken, bu türde 5-7 arasında değişmektedir. Yapraklar yassı ve iki yüzlü; üst yüzü hafif olukludur, alt yüzünde iki belirgini gümüşi renkte beyaz stoma bandı bulunur. İğne yapraklar sürgünler üzerinde 7-10 yıl kalır. Düştüğü veya koparıldığında, sürgün üzerinde yuvarlak, iç içe iki daire halinde çukurca bir iz bırakır. Tomurcuklar bol reçinelidir (Uludağ Göknarı gibi). Kozalaklar 15-20 cm. boyunda, dış pul, iç puldan daha uzun ve uçları geriye kıvrıktır. Dış pul dışarıdan görülür.

Gözlemler
Bolu Merkez / Bolu
Ocak 2022 ©Serdar Ölez
Akçay / Edremit / Balıkesir
Ağustos 2015 ©Ahmet Demirtaş
Diğer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan A. nordmanniana taksonları: Abies nordmanniana subsp. nordmanniana
Türkiye´de doğal yayılan Abies türleri: A.alba, A.cilicica, A.nordmanniana
Türkiye´de varlığı bilinen diğer Abies türleri: A.pinsapo
Gözlem bildirilen diğer Abies türleri: A.pinsapo




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)