floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Teucrium polium
 
Nallıhan / Ankara - Mayıs 2016 © Serdar Ölez
Teucrium poliumTeucrium polium
Gözlem bildir
Acı Yavşan
Lamiaceae / Teucrium / Teucrium polium
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Acıyavşan (Teucrium polium) Ballıbabagiller (Lamiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesinden 2050 m yüksekliklere kadar, kuru alanlarda, meşe çalılıklarında, taşlık yamaçlar, bozkırlar, kumullar, tarla kenarlarında görülürler.

Türkçe literatürde genellikle Acıyavşan olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde mayasıl veya tüylü kısamahmutotu olarak bilinir. Bilimsel olarak Teucrium polium L. şeklinde tanımlanır.

Teucrium etimolojisi

Teucrium cins adı Yunanca teukrion kelimesinden türetilmiştir ve Truva Prensi Teucer ile ilişkilendirilir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


10-40 cm boylanabilen, yere yayılı veya dik gelişen, alt tarafı odunsu ve üstü körpe/otsu, çok yıllık bir türdür. Gövde beyaz, gri, nadiren altın rengi ince ve yumuşak veya keçemsi tüylerle kaplıdır. Yapraklar dikdörtgenimsi, ters yumurtamsı veya şeritsi formda; küt uçlu; tırtırlı, düz veya kıvrık kenarlı; genellikle keçemsi tüylüdür. Çiçeklenme dönemi Haziran-Eylül ayları arasında; çiçekler çok kısa saplı, tepecik çiçek durumlu, kulakçık şeritsi-ispatula biçimli, tırtırlı veya tam kenarlı, çanaktan kısa veya hafifçe uzun; çanak 3-5 mm, borumsu-külah biçimli, genellikle yoğun ince ve yumuşak tüylü veya basık beyazımsı tüylü; taç yapraklar beyazımsı, merkeze yakın loblar nadiren tüysüzdür. Meyve sert kabuklu, 2 mm boyuttadır.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Teucrium poliumKösedere / Karaburun / İzmir
Nisan 2024 ©Serdar Ölez
Teucrium poliumNallıhan / Ankara
Mayıs 2016 ©Serdar Ölez
Teucrium poliumKüçük Menderes Deltası / Selçuk / İzmir
2017 ©Yurdanur Akyol v.d.
Teucrium poliumKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Teucrium poliumAmasra / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Teucrium poliumPülümür / Tunceli
Aralık 2017 ©Ebru Yüce Babacan vd.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer T. polium taksonları: Teucrium polium subsp. polium
Türkiye´de doğal yayılan diğer Teucrium türleri: T.alyssifolium, T.andrusi, T.antitauricum, T.brevifolium, T.capitatum, T.cavernarum, T.chamaedrys, T.chasmophyticum, T.creticum, T.divaricatum, T.ekimii, T.flavum, T.haradjanii, T.hircanicum, T.kotschyanum, T.krymense, T.lamiifolium, T.leucophyllum, T.melissoides, T.microphyllum, T.montanum, T.montbretii, T.multicaule, T.odontites, T.orientale, T.ozturkii, T.paederotoides, T.parviflorum, T.pestalozzae, T.polium, T.pruinosum, T.pseudaroanium, T.sandrasicum, T.scordium, T.spinosum
Gözlem bildirilen diğer Teucrium türleri: T.fruticans




Kaynaklar
  1. Davis, 1982, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:7 Page:69
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)