Aquilegia olympica

Gorgit Yaylası / Artvin - Temmuz 2016 © Mustafa Gökmen

Gözlem bildir

Haseki Küpesi

Ranunculaceae / Aquilegia / Aquilegia olympica

Haseki Küpesi (Aquilegia olympica) Düğünçiçeğigiller (Ranunculaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Orta ve Doğu Karadeniz, Orta Kızılırmak, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1700–2800 m arası yüksekliklerde; nemli çayırlıklar ve çam orman altlarında yetişirler.

Bilimsel olarak Aquilegia olympica Boiss. şeklinde tanımlanır. Aquilegia cins adı Latincede `kartal´ anlamına gelen aquila kelimesinden türetilmiştir; çiçek taç yapraklarının arka tarafında bulunan mahmuzların bir aradaki görüntüsüne atıfta bulunur. Olympica Yunanistan'daki Olympia Dağına ithafla verilmiştir; ilk tür örneğinin Olympia Dağı yakınından alındığına işaret edebilir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır.

Morfoloji

30–60 cm boylanabilen, gösterişli çiçekleri olan, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövdeler kaba tüylü, bazı tüyler salgılıdır. Taban yaprakların sapı üç sapçıklı, her sapçık üç yaprakçıklı, yaprakçıklar küt loblu, üst kısmı tüysüz, alt kısmı cılız tüylü veya kaba tüylüdür. Çiçeklenme Haziran-Temmuz ayları arasında; çiçekler biraz sarkık; çanak yapraklar mavi veya eflatunumsu, 25-35 mm; taç yapraklar beyaz; mahmuz mavi veya eflatunumsu, taç yapraklardan uzunca, biraz çengelsidir. Meyve 30 mm uzunluğunda ve üzeri cılız tüylüdür.

listMap listPic list

Gözlemler

Dağbek / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez Aquilegia olympica

Bozağakaraderbent / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez Aquilegia olympica

Türkiye´de doğal yayılan diğer Aquilegia türleri: A.olympica
Türkiye'de gözlemlenebilecek bazı diğer Aquilegia türleri: A.alpina

Kaynaklar

Davis, 1967, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:1 Page:136
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Aquilegia olympica. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Mayıs 11, 2025, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=513
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Aquilegia etimolojisi

olympica etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler