floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Moltkia coerulea
 
Sarıoba / Polatlı / Ankara - Nisan 2017 © Serdar Ölez
Moltkia coeruleaMoltkia coeruleaMoltkia coeruleaMoltkia coeruleaMoltkia coeruleaMoltkia coeruleaphotos
Gözlem bildir
Mavikesen
Boraginaceae / Moltkia / Moltkia coerulea
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Mavikesen (Moltkia coerulea) Hodangiller (Boraginaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Antalya, Adana, Orta Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 700-1850 m yükseklikler arasında; taşlık bozkırlar, tarlalar ve tarla kenarlarında gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Mavikesen olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde taşkesen, anadolu taşkeseni veya mavi taşkesen olarak bilinir. Bilimsel olarak Moltkia coerulea (Willd.) Lehm. şeklinde tanımlanır.

Moltkia etimolojisi

Moltkia cins adı, 1814´ten 1818´e kadar Danimarka Başbakanı olan Joachim Godske Moltke´nin (1746–1818) onuruna verilmiştir. İlk kez Neue Schriften Naturf isimli botanik dergisinde tanımlanmış ve yayınlanmıştır. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Willd. kısaltması bilim insanı Carl Ludwig Willdenow (1765-1812) için kullanılmıştır. Lehm. kısaltması bilim insanı Johann Georg Christian Lehmann (1792-1860) için kullanılmıştır.

Morfoloji


10-20 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövde grimsi ve boylu boyunca sert basık tüylüdür. Dip yapraklar 50-80 mm, ters mızraksı, uç kısım dışbükey ve küt, yaprak sapına doğru içbükey; gövde yaprakları 20-35 mm, dikdörtgenimsi, keskin uçlu ve sapsızdır. Çiçeklenme Nisan-Haziran ayları arasında gerçekleşir; çiçek durumu 2-3 terminal talkım; brakte yumurtamsı-mızrağımsı, keskin uçlu; çanak neredeyse sapsız, 3-4 mm, loblar keskin uçlu, meyve zamanı 6-8 mm sapçıklı; taç derin mavi, 10-12 mm, tüp silindirik-çan şeklinde, loblar ± geriye doğru kıvrımlıdır. Sert kabuklu küçük meyve ~ 4 mm, noktalı-siğilli ve ± sert damarlı, belirgin ve yataya yakın gagalıdır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Moltkia coeruleaEldivan / Çankırı
Mayıs 2024 ©Serdar Ölez
Moltkia coeruleaKayadibi / Elmadağ / Ankara
Mayıs 2022 ©Serdar Ölez
Moltkia coeruleaYaşamkent / Çankaya / Ankara
Mayıs 2021 ©Figen Balamur Uğur
Moltkia coeruleaYeşilyurt / Haymana / Ankara
Mayıs 2020 ©Mustafa Gökmen
Moltkia coeruleaSarıoba / Polatlı / Ankara
Nisan 2017 ©Serdar Ölez
Moltkia coeruleaEğrisöğüt / Pınarbaşı / Kayseri
2002 ©Ayşe Mine Özkan v.d.
Moltkia coeruleaGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Moltkia coeruleaKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Moltkia coeruleaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Moltkia coeruleaPülümür, Pülümür vadisi, Pülümür’e 10. km kala, 1300-1500 m / Tunceli
Haziran 2022 ©Mehmet Yavuz PAKSOY
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Moltkia türleri: M.angustifolia, M.aurea, M.coerulea




Kaynaklar
  1. Davis, 1978, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:6 Page:325
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)