floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Peganum harmala
 
Nallıhan / Ankara - Mayıs 2016 © Serdar Ölez
Peganum harmalaPeganum harmalaPeganum harmalaPeganum harmalaPeganum harmalaPeganum harmalaphotos
Gözlem bildir
Üzerlik
Nitrariaceae / Peganum / Peganum harmala
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Üzerlik (Peganum harmala) Üzerlikgiller (Nitrariaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1500m yükseklikler arasında, döküntü alanlarda, bozkırlarda (bazen tuzlu) görülür.

Türkçe literatürde genellikle Üzerlik olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde nazar otu, üzellik, üzerik, üzerrik, üzeriyh, yabani sedef otu, yüzellik veya yüzerlik olarak bilinir. Bilimsel olarak Peganum harmala L. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


30-70cm boylanan, çok yıllık, yaprak döken, otsu bir türdür. Gövde tüysüz, sağlam, dik olarak odunsu bir kökten yükselir. Yapraklar ardışık dizili; şeritsi, mızraksı veya eliptik ikili dilimler halinde, tabanda genellikle üç dilimli; 3-5cm uzunlukta; yaprak koltuklarında küçük yaprakçıklar (kulakçık) bulunur. Çiçeklenme dönemi Mayıs-Temmuz ayları arasında; çiçekler tekil; çanak yapraklar şeritsi, yeşil, yaprak benzeri, bazen düzensiz olarak bölünmüştür ve çanak yapraklar arasında küçük dışçanak bulunur; taç yapraklar beyaz, eliptik, genellikle hafifçe çanak yapraklardan uzun, 10-13(-19)mm boyutlarında; tohum kesesi (kapsül) saplı, taban kısmı dar yumurta biçiminde veya küresel, uzunlamasına yarıklı, ~8x8mm boyutlarındadır.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Peganum harmalaHoşab / Gürpınar / Van
Temmuz 2024 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaYavuzlar / Başkale / Van
Temmuz 2024 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaAşağı Ovacık / Kızılırmak / Çankırı
Mayıs 2024 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaSüleymanlı /  Çankırı
Mayıs 2024 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaAnbarcı / Uğurludağ / Çorum
Mayıs 2024 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaDarende / Malatya
Mart 2024 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaSarıoba / Polatlı / Ankara
Mayıs 2023 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaAyvaşık / Beypazarı / Ankara
Ağustos 2021 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaGüzelkonak / Gevaş / Van
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaEreğli / Konya
Temmuz 2021 ©Mustafa Gökmen
Peganum harmalaGülçayır / Sivrihisar / Eskişehir
Haziran 2021 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaYeşilyurt / Haymana / Ankara
Mayıs 2020 ©Mustafa Gökmen
Peganum harmalaNallıhan / Ankara
Haziran 2018 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaKayadibi / Elmadağ / Ankara
Haziran 2016 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaNallıhan / Ankara
Mayıs 2016 ©Serdar Ölez
Peganum harmalaGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Peganum harmalaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.

Etkileşim


umlarının içeriğinde harmalin, harmin, harmalol, peganin adlı glikozitler ve kırmızı boya maddesi vardır.[*]Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Peganum türleri: P.harmala




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)