Macroglossum stellatarum

İskele / Karaburun / İzmir - Ekim 2024 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Sinekkuşu atmacagüvesi

Sphingidae / Macroglossum / Macroglossum stellatarum

Sinekkuşu atmacagüvesi (Macroglossum stellatarum) Atmacagüveleri (Sphingidae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Güney Marmara, Orta Karadeniz, Asıl Ege, Yukarı Sakarya, Konya, Erzurum-Kars, Hakkari, Adana, Orta Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Sinekkuşu atmacagüvesi tüp şeklindeki hortmunu kullanarak çiçek nektarlarıyla beslenir; nektar alma sırasında havada sabit olarak kalabidiği için için sinek kuşlarını andırır ve bu isimle adlandırılır. Avrupa, Asya, Afrika’nın tropik bölgeleri ile Akdeniz ülkelerinde yayıldığı bilinmektedir (Brant 1953, Chinery 1995). Marmara Bölgesi’nde yılda 4 generasyon verdiği tespit edilmiştir; 1. döl Nisanın ikinci yarısı, 2. döl Haziran sonu, 3. döl Ağustosun ilk yarısı ve 4. döl Eylül içinde erginleşmektedir (Mol & Avcı 1997). Yumurtalarını Galium, Anagallis ve Parictaria gibi otsu bitkilere bırakır. Tırtılları yeşil renktedir ve yan tarafında boydan boya uzanan iki çizgiye sahiptir. Bunlardan üstteki koyu yeşil ve beyaz renklerden oluşur. Abdomenin sonunda mavimsi bir boynuz vardır. İkinci çizgi stigmaların altından geçer ve sarı renktedir. Diumal bir karakterdedir. Güneşli havalarda aktiftir ve çok hızlı uçma yeteneğine sahiptir. Sinekkuşu atmacagüvesi ilk olarak Carl Linnaeus tarafından 1758´de Systema Naturae´nin 10. baskısında tanımlanmıştır.

Türkçe literatürde genellikle Sinekkuşu atmacagüvesi olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde güvercin atmacagüvesi olarak bilinir. Bilimsel olarak Macroglossum stellatarum Linnaeus 1758 şeklinde tanımlanır.

Morfoloji

Erginlerin kanat açıklığı erkeklerde 45 mm, dişilerde ise 50 mm’dir. Ön kanatlar fümeye çalar koyu kahverengidir. Üzerinde siyah renkli iki zig zag çizgi vardır; dıştaki çizgi kanat ön kenarından kanat merkezine doğru belirgin, daha sonra belli belirsizdir. Kanat dış kenarında uçta daha geniş ve kanat arka açısında daralan koyu renkli bir bant bulunur. Arka kanatların kök kısmı ön kanatlara oranla biraz daha açık renktedir. Dış kenar boydan boya 1 mm genişliğinde koyu kahverengi çizgiye sahiptir ve saçakları kısa beyaz kıllar şeklindedir. Kanadın diğer kısmı ise koyu portakal renktedir. Vücudu kanatlarına oranla son derece iri yapılıdır, özellikle abdomenin son bölümünün dorsal kısmında genişleyerek güvercin kuyruğu şeklini aldığından kelebeğin vücut formu birçok yazarlar tarafından kaza benzetilmiştir. Göğüs ve karnın sırt kısmı ön kanatlara benzer renkte, uzun kıllarla örtülüdür. Abdomenin orta kısmında lateral olarak kirli beyaz renkte ve bunu takip eden halkalarda siyah renkte lekeler vardır. Böceğin gövdesine alttan bakıldığında kül beyazı rengin hakim olduğu görülür.

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer Macroglossum türleri: M.stellatarum

Kaynaklar

Mol, T., & Avcı, M. (1997). Marmara Bölgesini̇n Bazı Spihngidae Türleri̇. Orman Fakültesi Dergisi, 47(1), 14-29. https://forestist.org/Content/files/sayilar/83/83-291.pdf
Brandt, H., (1953). Insekten Deııtschlands I. Schmetterlinge Heidelberg. Cari Winter Universitatsverlag.
Chinery, M., (1995), İnsectes De France et de Eıırope occidentale. Les Editions Artlıaud, Paris, 320 s.
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.