Clematis vitalba

Yenice / Karabük - Mayıs 2018 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Akasma

Ranunculaceae / Clematis / Clematis vitalba

Akasma (Clematis vitalba) Düğünçiçeğigiller (Ranunculaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesinden 1500m yüksekliklere kadar orman altlarında gelişim gösterir.

Türkçe literatürde genellikle Akasma olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde adi orman asması olarak bilinir. Bilimsel olarak Clematis vitalba L. şeklinde tanımlanır. Clematis tür adı 1550΄lerde tanımlanan ve sarılıcı bir bitki türünü tanımlayan Latince clematis kelimesinden alınmıştır; ΄asma, asma dalı΄ anlamına gelen Eski Yunanca κλήμα (klḗma) kelimesinden türetilmişitir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

Kışın yaprak döken, sık dallı, tırmanıcı-yayılıcı, çok yıllık odunsu bir türdür. Gövde kabarık çizgili, boyuna yarıklıdır, boğumlar arası basık tüylüdür. Yapraklar bileşik tüysü, 5 yaprakçıklı; yaprakçıklar yumurtamsı-yüreğimsi, tam kenarlıdan derin dişliye kadar değişken kenarlı; seyrek yumuşak tüylü veya tüysüzdür. Çiçeklenme dönemi Haziran-Ağustos ayları arası; çiçek durumu brakte yaprak ile dal arası birleşik salkım; eksenler yoğun tüylü; çiçekler hoş kokulu; çiçek zarfı (perianth) dilimleri 9-11mm boyda, krem, beyaz veya sarımsı renkte, dış kısmı yoğun ince yumuşak kısa tüylü; ercik başı tüysüz sapçıklardan daha kısa. Meyve sert kabuklu, tüylü ipçiklidir.

listMap listPic list

Gözlemler

Abana / Kastamonu
Kasım 2023 ©Serdar Ölez Clematis vitalba

Kabaklar / Nallıhan / Ankara
Mart 2021 ©Serdar Ölez Clematis vitalba

Çukurören / Azdavay / Kastamonu
Kasım 2020 ©Serdar Ölez Clematis vitalba

Türkiye´de doğal yayılan diğer Clematis türleri: C.cirrhosa, C.flammula, C.orientalis, C.vitalba, C.viticella

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Clematis vitalba. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 22, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=571
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Clematis etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler