Saponaria officinalis

Bestekar Sokak / Ankara - Haziran 2018 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Sabun Çiçeği

Caryophyllaceae / Saponaria / Saponaria officinalis

Sabun Çiçeği (Saponaria officinalis) Karanfilgiller (Caryophyllaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Erzurum-Kars, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 200-1100 m arası yükseltilerde; yol ve su kenarları, nemli koruluklar ve gölgeli alanlarda gelişim gösterirler.

Bilimsel olarak Saponaria officinalis L. şeklinde tanımlanır. Saponaria cins adı Latincede `sabun` anlamına gelen sapo kelimesinden türetilmiştir; bitkinin adlandırıldığı tarihte temizlik amacı ile kullanılmasına atfen adlandırılmıştır. Officinalis Latincede `bir manastırda sağaltıcı bitkilerin ve diğer ihtiyaç maddelerinin tutulduğu yerde olan, yere ait olan` anlamına gelir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

30-70 cm boylanabilen, dik (basit veya dallanmış) gövdeli, köksap geliştiren, çok otsu bir türdür. Yapraklar dikdörtgenimsi-eliptik, en çok 12x3 cm boyutlarda, keskin uçlu veya ucu aniden sivrilen, kısaca saplı veya sapsız, 3 damarlı, tüysüz veya ince yumuşak kısa tüylüdür; Çiçeklenme dönemi Haziran-Ağustos aayları arasında; çiçekler hoş kokulu, çiçek durumu terminal sık yalancı şemsiye, kısaca saplı; çanak yeşil veya sarımsı yeşil, tüysüz veya kısa havlı, hemen hemen dikdörtgenimsi-silindirik, 18-22 mm uzunlukta, 1.5-2 mm yumurtamsı ucu sivri dişli; taç yapraklar en çok 30 mm , beyaz veya pembe renkli, taç ayası ters yumurtamsı; kapsül dikdörtgenimsi-yumurtamsı, çanaktan daha kısadır. Meyve olgunlaşınca 4 dişle açılan, esmer renkli, uzunca bir kapsül meydana getirir. Tohumlar küçük, böbreksi şekilde, esmer renkli ve üzeri hafif pütürlüdür.

listMap listPic list

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer Saponaria türleri: S.bargyliana, S.calabrica, S.cerastoides, S.chlorifolia, S.dalmasii, S.emineana, S.glutinosa, S.halophila, S.karapinarensis, S.kotschyi, S.mesogitana, S.officinalis, S.orientalis, S.pamphylica, S.picta, S.pinetorum, S.prostrata, S.pumilio, S.suffruticosa, S.syriaca, S.tridentata, S.viscosa

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Saponaria officinalis. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 23, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=582
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Saponaria etimolojisi

officinalis etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler