floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Saponaria officinalis
 
Bestekar Sokak / Ankara - Haziran 2018 © Serdar Ölez
Saponaria officinalisSaponaria officinalisSaponaria officinalisSaponaria officinalisSaponaria officinalisSaponaria officinalisphotos
Gözlem bildir
Sabun Çiçeği
Caryophyllaceae / Saponaria / Saponaria officinalis
mapmapmapmapmapmapmapmap
Sabunotu (Saponaria officinalis) Karanfilgiller (Caryophyllaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Erzurum-Kars, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 200-1100 m arası yükseltilerde; yol ve su kenarları, nemli koruluklar ve gölgeli alanlarda gelişim gösterirler.

Bilimsel olarak Saponaria officinalis L. şeklinde tanımlanır.

Saponaria etimolojisi

Saponaria cins adı Latincede `sabun` anlamına gelen sapo kelimesinden türetilmiştir; bitkinin adlandırıldığı tarihte temizlik amacı ile kullanılmasına atfen adlandırılmıştır.

officinalis etimolojisi

Officinalis Latincede `bir manastırda sağaltıcı bitkilerin ve diğer ihtiyaç maddelerinin tutulduğu yerde olan, yere ait olan` anlamına gelir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


30-70 cm boylanabilen, dik (basit veya dallanmış) gövdeli, köksap geliştiren, çok otsu bir türdür. Yapraklar dikdörtgenimsi-eliptik, en çok 12x3 cm boyutlarda, keskin uçlu veya ucu aniden sivrilen, kısaca saplı veya sapsız, 3 damarlı, tüysüz veya ince yumuşak kısa tüylüdür; Çiçeklenme dönemi Haziran-Ağustos aayları arasında; çiçekler hoş kokulu, çiçek durumu terminal sık yalancı şemsiye, kısaca saplı; çanak yeşil veya sarımsı yeşil, tüysüz veya kısa havlı, hemen hemen dikdörtgenimsi-silindirik, 18-22 mm uzunlukta, 1.5-2 mm yumurtamsı ucu sivri dişli; taç yapraklar en çok 30 mm , beyaz veya pembe renkli, taç ayası ters yumurtamsı; kapsül dikdörtgenimsi-yumurtamsı, çanaktan daha kısadır. Meyve olgunlaşınca 4 dişle açılan, esmer renkli, uzunca bir kapsül meydana getirir. Tohumlar küçük, böbreksi şekilde, esmer renkli ve üzeri hafif pütürlüdür.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Saponaria officinalisNallıhan / Ankara
Eylül 2022 ©Serdar Ölez
Saponaria officinalisBestekar Sokak / Ankara
Haziran 2018 ©Serdar Ölez
Saponaria officinalisAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Saponaria türleri: S.bargyliana, S.calabrica, S.cerastoides, S.chlorifolia, S.dalmasii, S.emineana, S.glutinosa, S.halophila, S.karapinarensis, S.kotschyi, S.mesogitana, S.officinalis, S.orientalis, S.pamphylica, S.picta, S.pinetorum, S.prostrata, S.pumilio, S.suffruticosa, S.syriaca, S.tridentata, S.viscosa




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)