Alnus glutinosa

Ilıca / Pınarbaşı / Kastamonu - Haziran 2018 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Kızılağaç

Betulaceae / Alnus / Alnus glutinosa

Kızılağaç (Alnus glutinosa) Huşgiller (Betulaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1200 m yüksekliklere kadar; dere yatakları ile nemli ve durgun sulu yerlerde gelişim gösterir.

Bilimsel olarak Alnus glutinosa (L.) Gaertn. şeklinde tanımlanır. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur. Gaertn. kısaltması bilim insanı Joseph Gaertner (1732-1791) için kullanılmıştır.

Morfoloji

20-30 m boylanabilen ağaç veya çalı formlu odunsu bir türdür. Tomurcuklar, yaprak sapları ve yapraklar az-çok tüysüz. Yapraklar 4-8 (-9) çift yan damarlı, geniş yuvarlak eliptik veya yarı dairesel; uçları küt ya da kesik formda; 6-18 x 4-9 cm boyutlada; önceleri her iki yüzü de yumuşak tüylüdür, sonraları üst yüzündekiler dökülür, çıplaklaşır; alt yüzünde damarların birleştiği yerde kirli sarı kırmızı tüy demetleri bulunur; kenarlar düzensiz basit ya da çift sıralı dişlidir. Dişi çiçek kurullarının 3-5 adedi bir arada bulunur, her birinin çapları 1-2 cm’dir. Meyve kurulu 1-1.8 x 0.6-1.1 cm boyutlarındadır, nuks yuvarlakça, ucu sivri, çok dar kanatlıdır. Alnus orientalis meyvelerinin hemen hemen yarısı büyüklüğündedir.

listMap

Gözlemler

Tatlıca / Erfelek / Sinop
Kasım 2023 ©Serdar Ölez Alnus glutinosa

Koru / Çankaya / Ankara
Eylül 2021 ©Serdar Ölez Alnus glutinosa

Çayiçi / Sapanca / Sakarya
Eylül 2021 ©Serdar Ölez Alnus glutinosa

Ardıçlı / Pülümür / Tunceli
Temmuz 2015 ©Mustafa Gökmen Alnus glutinosa

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi

DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.

Benzer taxonlar

Türkiye´de doğal yayılan diğer A. glutinosa taksonları: Alnus glutinosa subsp. antitaurica, Alnus glutinosa subsp. barbata, Alnus glutinosa subsp. betuloides, Alnus glutinosa subsp. glutinosa
Türkiye´de doğal yayılan diğer Alnus türleri: A.glutinosa, A.orientalis

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.