floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Anacamptis pyramidalis
 
Kınık / Kastamonu - Haziran 2018 © Serdar Ölez
Anacamptis pyramidalisAnacamptis pyramidalisAnacamptis pyramidalisAnacamptis pyramidalis
Gözlem bildir
Sivrisahlep
Orchidaceae / Anacamptis / Anacamptis pyramidalis
Sivrisalep (Anacamptis pyramidalis) Salepgiller (Orchidaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1750 m yükseltiler arsında; makilikler ve friganalardaki taşlık yamaçlarda, çayırlıklar, ve zeytinliklerde, genellikle kalkerli ve şistli topraklarda yetişirler.

Türkiye genelinde Sivrisalep olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde çam salebi, peynircik, yoğurtçuk veya salepçiçeği olarak bilinir. Bilimsel olarak Anacamptis pyramidalis (L.) Rich. şeklinde tanımlanır. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur. Rich. kısaltması bilim insanı Louis Claude Marie Richard (1754-1821) için kullanılmıştır.
Morfoloji

20-50 cm kadar boylanabilen rizomlu bir türdür. Dip yapraklar şeritsi-mızraksı, damarlar birbirlerine paralel, 25 cm`ye kadar uzunlukta; gövde kısmındaki yapraklar daha kısadır. Çiçeklenme Nisan-Haziran ayları arasında; çiçek durumu başak, çok-çiçekli; brakte hemen hemen mızraksı, ucu aniden sivrilen, ovaryumdan hafifçe taşar durumda; çiçekler eflatun, pembe, nadiren beyaz; çanak yapraklar yumurtamsı-mızraksı, 6-8 x 3 mm, orta kısım içbükey; taç yapraklar 4-6 mm, yanal yayılımlı; dudak 6-9 mm, 2 kertikli (3 loblu); mahmuz ipliksi, 10-13 mm, yatay veya aşağı bakar durumdadır.

Gözlemler


Çamlıyayla / Mersin
Mayıs 2018 ©Mustafa Gökmen
Kınık / Kastamonu
Haziran 2018 ©Serdar Ölez
Diğer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Anacamptis türleri: A.pyramidalis




Kaynaklar
  1. Davis, 1984, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:8 Page:511
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)