Yenice / Karabük - Mayıs 2018 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Yaban Kızılcığı

Cornaceae / Cornus / Cornus sanguinea

Kiren (Cornus sanguinea) Kızılcıkgiller (Cornaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkiye genelinde Kiren olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kansiğdiren, demircik, melez kızılcık veya kiren olarak bilinir. Bilimsel olarak Cornus sanguinea L. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

5 m kadar boylanabilen, kışın yaprak döken odunsu bir türdür. Gövde kabuğu gri renkte ve çatlaklı; dallar sıklıkla kızılımsı renktedir. Yapraklar yumurtamsı-mızraksı veya genişçe eliptik, 4-10 x 3-6 cm boyutlarda, üst yüzey koyu yeşil renkte, sivri uçlu, tam kenarlı; damarlar 3-5 çifttir ve yaprak kenarında değil yaprak ucunda sonlanır. Çiçeklenme Mayıs-Haziran aylarında; çiçek durumu birleşik şemsiye, 3-4.5 cm çapta, çok çiçekli; çanak yapraklar 0.5-1.5 mm; taç yapraklar 4-7 mm, beyazımsı veya krem renktedir. Meyve küremsi, 5-8 mm çapta, eflatunumsu-siyah ve tek çekirdeklidir. Deniz seviyesi ile 1400 m yükseklikler arasında; ağaçlıklar altında kireçtaşı yamaçlarda doğal gelişim gösterirler. Çiçek ve yaprak özelliklerine göre 3 alt tür Türkiye`de yayılış gösterir {subsp. sanguinea: yaprak altı tüyler gevrek; subsp . australis: yaprak altı tüyler düz ve ucu iki parçalı, çanak dişler ~ 0·5 mm, üçgen biçimli; subsp. cilicica: yaprak altı tüyler düz ve ucu iki parçalı, çanak dişler 1-1.5 mm, mızraksı}.

Haritada göster

Gözlemler

Turnadere / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Salih Usta

Türkiye´de doğal yayılan C. sanguinea taksonları: Cornus sanguinea subsp. australis, Cornus sanguinea subsp. cilicica, Cornus sanguinea subsp. sanguinea, Cornus sanguinea subsp. x czerniaewii
Türkiye´de doğal yayılan Cornus türleri: C.mas, C.sanguinea

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Tamamen amatör bir grup tarafından hazırlanan bu sayfalar mekanlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler.
floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile korunmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir.
Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz.
Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.