florꜳnatolica | Flora Anatolica, Türkiye Bitki Atlası

Çankaya / Ankara - Ekim 2018 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Sarı Ekşiyonca

Oxalidaceae / Oxalis / Oxalis corniculata

Sarıekşiyonca (Oxalis corniculata) Ekşiyoncagiller (Oxalidaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 500 m yükseklikler arasında; orman altları, meralar ve nemli alanlarda gelişim gösterirler.

Türkiye genelinde Sarıekşiyonca olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde boynuzlu ekşi tırfıl olarak bilinir. Bilimsel olarak Oxalis corniculata L. şeklinde tanımlanır. Oxalis Latincede `ekşi` anlamına gelen oxus kelimesinden türetilmiştir; cins adı 17.yy başlarında, yapraklarındaki keskin tada atfen verilmiştir. Corniculata Latincede `boynuz` anlamına gelen cornu kelimesinden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

20 cm kadar boylanabilen, yayılarak gelişen, otsu bir türdür. Gövde sürünücüdür ve yaprak koltuklarından toprakla temas sonucu köklenir. Yapraklar 3-yaprakçıklı birleşik; yaprakçıklar 0.5-1.5 x 0.6-2 cm, genişçe ters yüreksi uçlu, taban kamamsı, uç kısım çentikli; sap 1.5-3 cm uzunluktadır. Çiçeklenme Haziran-Ağustos ayları arasında; çiçek durumu tekil veya yaprak ile dal arası şemsiye; çiçek kümesi sapı 4-10 cm uzunlukta; çiçek sapı 0.5-1 cm uzunlukta; brakte 2.3-4 mm, şeritsi-mızraksı; çanak yapraklar 5.2-3 mm, yumurtamsı-mızraksı; taç yapraklar 5.5-6 x 3-4 mm, yumurtamsı-mızraksı; ercik 10 adet, iki sıralı; ovaryum 5 bölmeli; boyuncuk 5 ve belirgindir. Meyvelenme Eylül-Ekim ayları arasında; tohum kesesi/meyve (kapsül) 0.8-1.5 x 0.3-0.5 cm, şeritsi, seyrek tüylü; tohumlar çok sayıda, küçük ve kahverengidir.

Haritada göster Büyük resim görünümü Küçük resim görünümü Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan Oxalis türleri: O.acetosella, O.articulata, O.corniculata, O.pes-caprae
Gözlem bildirilen diğer Oxalis türleri: O.spp., O.triangularis

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Tamamen amatör bir grup tarafından hazırlanan bu sayfalar mekanlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler.
floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile korunmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir.
Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz.
Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.