Karakına (Plumbagoeuropaea) Kardikenigiller (Plumbaginaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Asıl vatanı Güney Afrikadır. Akdeniz ikliminin görüldüğü kıyı bölgelerinde yetiştirilebilir. Toprak bakımından seçici değildir; güneşli yerleri sever; kuraklığa dayanıklıdır ancak yazın bol su ister; soğuktan etkilense de kökünden tekrar filiz verir. 10-1900 m yükseklikler arasında; kuru çakıllı yamaçlar, kireçtaşı yamaçlar, volkanik yamaçlar, nadas tarlaları ve döküntü alanlarda gelişim gösterirler.
Türkçe literatürde genellikle Karakına olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kurşunkök veya mavi plumbago olarak bilinir. Bilimsel olarak Plumbagoeuropaea L. şeklinde tanımlanır.
europaea etimolojisi
Europaea 'Avrupalı, Avrupadan' anlamındadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
100 cm boylanabilen, çok yıllık, nadiren herdem yeşil, sarılıcı yayılıcı bir türdür. Gövdeler esnek, dik ve dallanmıştır. Yapraklar dumanlı (ince bir toz tabakasıyla kaplı gibi), kenar salgı bezeli dişli veya pürüzsüz; alt ve orta yapraklar genişçe eliptik, ters yumurtamsı veya genişçe mızraksı, 40-70 x 20-40 mm boyutlarda, saplı; üst yapraklar mızraksı-şeritsi, 15-35 x 3-10 mm boyutlarda ve sapsızdır. Çiçeklenme Temmuz-Eylül aylaraı arasında; çiçekler kokusuz, sapsız; çanak borumsu, 6-10 mm, 5 adet üçgen dişli; taç menekşe rengi veya gül rengi, tüp çanaktan 2-3 kat uzun; taç yaprakların uç kısmı yuvarlağımsı; boyuncuktüylüdür.
Benzer taxonlarTürkiye´de doğal yayılan diğer Plumbago türleri:P.europaea
Kaynaklar
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)