Bostanlı / İzmir - Kasım 2019 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Çalı sütotu

Polygalaceae / Polygala / Polygala myrtifolia

Çalısütotu (Polygala myrtifolia) Sütotugiller (Polygalaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de sadece Adana alt bölgesinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkçe literatürde genellikle çalısütotu olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde mersin yapraklı sütotu olarak bilinir. Bilimsel olarak Polygala myrtifolia L. şeklinde tanımlanır. Polygala cins adı Yunancada `çok` anlamına gelen poly- öneki ile `süt` anlamına gelen gala kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; bu cins bitkilerinin ineklerde süt verimini tetiklediğine inanılmasından dolayı bu şekilde adlandırıldıkları düşünülmektedir. Myrtifolia Yunancada `yaban mersini` anlamına gelen myrt/myrtos kelimesi ile `yaprak` anlamına gelen folium kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; tür yapraklarının yaban mersini yapraklarına benzerliğine işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

3 m kadar boylanabilen, uygun koşullarda herdem yeşil, yere yayılı çalı veya tek gövde ağaççık olarak gelişebilen odunsu bir türdür. Genç gövdelerde çok sayıda kısa, ince ve kıvrımlı tüy bulunur; buna karşın yaşlı dallar tüysüzdür. Yapraklar 15-40 x 5-20 mm boyutlarda, oval veya eliptik formda ve sıklıkla tüysüzdür. Çiçekler baklagilimsidir, düzensiz grupludur ve dalların uç kısmındadır, her biri 12-18 x 7-13 boyutlardadır; çanak yapraklar 5 adettir, eflatun veya açık mor renktedir, içte kalan 2΄si taç yaprağı görünümündedir, daha büyüktür ve kanat şeklinde açılmıştır; taç yapraklar 3 adettir, beyaz veya soluk açık mor renkte ve düzensiz bordo lekelidir, tüm taç yapraklar fırçamsı bir çıkıntı oluşturacak şekilde en alttaki taç yaprak ile bütünleşmişlerdir, bütünleşik yaprak kanatlardan daha kısadır; ercikler 8 adettir, birarada ve tüp şeklinde bütünleşik taç yaprağa kaynamışlardır; başçıklar tepesel gözeneklere açılır; yumurtalık üstdurumlu ve 2 bölmelidir. Kapsül meyve 8-10 x 8-10 mm boyutlardadır, daireseldir ve uç kısmı çentiklidir; tohumlar 2 adettir, yaklaşık 4.5 mm boydadır ve yüzeyleri kısa tüylerle kaplıdır.

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan Polygala türleri: P.alpestris, P.anatolica, P.comosa, P.hohenackeriana, P.inexpectata, P.major, P.monspeliaca, P.myrtifolia, P.papilionacea, P.peshmenii, P.pruinosa, P.stocksiana, P.supina, P.transcaucasica, P.venulosa, P.vulgaris

Kaynaklar

Atlas of Living Australia. (n.d.). Profile. Profile collections | Atlas of Living Australia. https://profiles.ala.org.au/opus/weeds-australia/profile/Polygala%20myrtifolia
Polygala myrtifolia. (2020, January 10). Tree SA | Your guide to South African trees. https://treesa.org/polygala-myrtifolia/
Factsheet -polygalaceae. (n.d.). Lucidcentral https://keyserver.lucidcentral.org/key-server/data/04030b04-0102-4b0c-8e07-0e0105010a0f/media/Html/Polygalaceae.htm
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Polygala etimolojisi

myrtifolia etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler