Barbarea plantaginea

Bademlik / İmrahor / Ankara - Mayıs 2020 © Mustafa Gökmen

Gözlem bildir

Götlezgötü

Brassicaceae / Barbarea / Barbarea plantaginea

Götlezgötü (Barbarea plantaginea) Turpgiller (Brassicaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1000-2100 m yükseklikler arasında; su kenarları ve nemli meralarda doğal gelişim gösterir.

Bilimsel olarak Barbarea plantaginea DC. şeklinde tanımlanır. Barbarea adı yıldırım ve patlamaları önlemek için topçuların, madencilerin ve itfaiyecilerin koruyucusu olan Santa Barbara´ya ithafen adanmıştır. Santa Barbara 3. yüzyılda Kocaeli´nde yaşamış ve inancı yüzünden, Hristiyan olmayan babası tarafından kafası kesilerek öldürülmüştür. Botanikte bir bitki türü ilk kez 1564´te Rembert Dodoens tarafından Herba Sanctae Barbarae olarak adlandırılmış, bu bitkinin cins adı daha sonra 1578´de Henry Lyte tarafından Barbarea´ya çevrilmiştir; bu şekilde adlandırılmasının nedeni cinse ait bazı türlerin patlamalar sonucu oluşan yaraları tedavi etmek için kullanılıyor olması olabilir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. DC. kısaltması bilim insanı Augustin Pyramus de Candolle (1778-1841) için kullanılmıştır; Candolle İsviçreli bir botanikçidir

Morfoloji

25-60 cm boylanabilen, iki yıllık, gürbüz, otsu bir türdür. Gövdeler tüysüzdür ve sıklıkla üst kısımlardan dallanmıştır. Alt yapraklar geniş, yassı ve kanatlı bir yaprak sapının ucunda geniş ve yumurtamsı-daire şekilli terminal yaprakçıktan oluşur; sap kanatları bazen 1 çift küçük yanal yaprakçık oluşturur. Üst gövde yaprakları sapı kavrar şekildedir ve kenarları küt dişlidir. Çiçeklenme Nisan-Haziran ayları arasında gerçekleşir; taç yapraklar sarı renkte ve 5-7 mm uzunluktadır. Baklamsı meyve yayılı, silindirik, küçük çıkıntılıdır ve yay gibi büküktür, 24-35 x 1.5-2 mm boyutlardadır.

listMap

Gözlemler

Senek / Pülümür / Tunceli
Haziran 2023 ©Serdar Ölez Barbarea plantaginea

Bademlik / İmrahor / Ankara
Mayıs 2020 ©Mustafa Gökmen Barbarea plantaginea

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi

DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.

Benzer taxonlar

Türkiye´de doğal yayılan diğer Barbarea türleri: B.anfractuosa, B.auriculata, B.brachycarpa, B.duralii, B.integrifolia, B.intermedia, B.lutea, B.plantaginea, B.platycarpa, B.sicula, B.trichopoda, B.verna, B.vulgaris

Kaynaklar

Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press.
Doğan, H., & Doğan, E. F. (n.d.). İkili Adlandırma Sisteminde Tarihî ve Mitolojik Karakter Kullanımı: Kocaeli Florası Örneği. PDF
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Barbarea plantaginea. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 22, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=911
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Barbarea etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi