floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Teucrium orientale
 
Dağbek / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Mustafa Gökmen
Teucrium orientaleTeucrium orientaleTeucrium orientaleTeucrium orientaleTeucrium orientaleTeucrium orientale
Gözlem bildir
Kirveotu
Lamiaceae / Teucrium / Teucrium orientale
Kirveotu (Teucrium orientale) Ballıbabagiller (Lamiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Bilimsel olarak Teucrium orientale L. şeklinde tanımlanır. Teucrium cins adı Yunanca teukrion kelimesinden türetilmiştir ve Truva Prensi Teucer ile ilişkilendirilir. Orientale Latincede 'doğuyu hatırlatan veya doğudan gelen' anlamına gelir; Asya veya Avustralya kaynaklı tür dağılımına dikkat çeker. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
20-50 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür; yaprak, çiçek ve gövde yapısı olarak oldukça değişkenlik gösterir. Gövdeler odunsu bir kökten dik olarak yükselir; tüysüz, kısa havlı veya ülgerlidir. Yapraklar neredeyse sapsızdır; 2 veya 3 derin tüysü lobludur; loblar şeritsi formda ve yeşilimsi renktedir, kenarları kıvrıktır;tüysüz veya tüylüdür. Çiçeklenme Haziran-Eylül ayları arasında gerçekleşir; çiçekler birleşik salkım kurullardadır; çiçek yaprakları parçalıdır ve 1-3 çiçek kümesi sapından daha kısadır; çiçek sapı çanaktan daha uzuncadır; çanak 4-6 mm uzunlukta ve çan şeklindedir, çanak dişler üçgen biçimli-mızraksı formda, düz uçlu ve tüpün 1/3-2/3 kadar uzunluğundadır; taç mavimsi leylak rengidir, genellikle çanağın 3 katı kadar uzunluktadır; ercik taç dudağı kadar uzunluktadır.


Gözlemler
Dağbek / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Mustafa Gökmen
Gökçeağaç / Uğurludağ / Çorum
Haziran 2020 ©Mustafa Gökmen
Ahlat / Bitlis
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Hasan Dağı / Aksaray 
Temmuz 2017 ©Mustafa Gökmen
Diğer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan T. orientale taksonları: Teucrium orientale var. glabrescens, Teucrium orientale var. orientale, Teucrium orientale var. puberulens
Türkiye´de doğal yayılan Teucrium türleri: T.alyssifolium, T.andrusi, T.antitauricum, T.brevifolium, T.cavernarum, T.chamaedrys, T.chasmophyticum, T.creticum, T.divaricatum, T.ekimii, T.flavum, T.haradjanii, T.hircanicum, T.kotschyanum, T.krymense, T.lamiifolium, T.leucophyllum, T.melissoides, T.microphyllum, T.montanum, T.montbretii, T.multicaule, T.odontites, T.orientale, T.ozturkii, T.paederotoides, T.parviflorum, T.pestalozzae, T.polium, T.pruinosum, T.pseudaroanium, T.sandrasicum, T.scordium, T.spinosum
Gözlem bildirilen diğer Teucrium türleri: T.fruticans




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Çeviri: Ölez S., 2021)
  2. Teucrium - Trees and shrubs online. (n.d.). Google. https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:tAoMsC7wVQgJ:https://treesandshrubsonline.org/articles/teucrium/+&cd=5&hl=tr&ct=clnk&gl=tr
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)