Ekinebesi (Vaccariahispanica) Karanfilgiller (Caryophyllaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Doğal olarak geliştiği ortamlar ve yükseklikler varyeteye göre farklılık gösterir:
var. pyramidata : 100-2000 m yükseklikler arasında gözlenir.
var. grandiflora : Deniz seviyesi ve 1600 m yükseklikler arasında; çayırlıklar ve bozkır alanlarında gözlenir.
var. oxyodonta : 200-1000 m yükseklikler arasında; tarım alanlarında gözlenir.
var. liniflora : Güneydoğu Anadolu´da; 700 m yüksekliklerde gözlenir.
Bilimsel olarak Vaccariahispanica (Mill.) Rauschert şeklinde tanımlanır. Vaccaria Latincede otlak, mera, çayırlık alan; ot, çayır, hayvan yemi anlamlarında kullanılır. Hispanica tür adı Latincede `İber Yarımadasından, İber Yarımadası ile ilgili` anlamında kullanılan Hispania kelimesinden türetilmiştir. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Mill. kısaltması bilim insanı Philip Miller (1691-1771) için kullanılmıştır. Rauschert kısaltması bilim insanı Stephan Rauschert (1931-1986) için kullanılmıştır.
Morfoloji15-60 cm boylanabilen, bir yıllık, otsu bir türdür. Gövdeler dik yükselir. Yapraklar kalpsi-mızraksıdır, altlardaki biraz saplı, diğğer yapraklar sapsızdır. Çiçeklenme Nisan-Temmuz ayları arasında gerçekeşir; çiçek kurulları çok çiçekli ve genişçe dallanmıştır; çanak 10-15 mm uzunluktadır; taç pembe renkte ve 14-23 mm çaptadır; boyuncuk 2 tanedir. Kapsül meyve az-çok küremsi formdadır; 4 dişe yarılarak açılır.
Türkiye´de doğal gelişen bulunan dört varyetesi gözlenmektedir:
1. Çanak dişler 0.7-1.5 mm uzunlukta ve genişçe üçgen biçimlidir.
Diğer taxonlarTürkiye´de doğal yayılan Vaccaria türleri:V.hispanica
Kaynaklar
Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Çeviri: Ölez S., 2021)
Vaccaria. (2021). Wiktionary, the free dictionary. https://en.wiktionary.org/wiki/Vaccaria
Hispanic. (2002, June 11). Wikipedia, the free encyclopedia. Retrieved June 21, 2021, from https://en.wikipedia.org/wiki/Hispanic
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)
Gözlemler
Çankaya / Ankara
