Ayıfındığı (Styraxofficinalis) Ayıfındığıgiller (Styracaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Güney Marmara, Orta Karadeniz, Asıl Ege, Antalya, Adana, Orta Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1500 m yükseklikler arasında; makilikler, kızıçam ormanları ve yaprak döken çalılıklar arasında; bazik topraklarda doğal gelişim gösterirler.
Bilimsel olarak Styraxofficinalis L. şeklinde tanımlanır.
Styrax etimolojisi
Styrax cins adı Styrax officinalis için Eski Yunancada kullanılan στύραξ (stúrax) kelimesinden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
3-4 m boylanabilen sık dallanmış, yuvarlak tepeli çalı veya nadiren 6 m kadar boylanabilen bir ağaç türüdür. Genç sürgünler ve tomurcuk yıldızsı tüylü-havlıdır. Yapraklar 4.5-9.5 x 3.7-6.5 cm boyutlarda ve genişçe eliptik veya yumurtamsı formludur; 5-7 çift yan damarlı, küt uçlu ve tam kenarlıdır; üst yüzey parlak yeşil ve eser miktarda yıldızsı ince ve kısa tüylerle kaplı (sonraları tamamen tüysüz) , alt yüzey yoğun yıldızsı-kaba tüylüdür. Çiçeklenme Nisan-Haziran ayları arasında gerçekleşir; çiçekler 3-6´lı demetler halinde ve hoş kokuludur; çanak ~ 5 küçük dişlidir ve yoğun yıldızsı-kaba tüylüdür; taç loblar 5-8 adet, ~ 1.5 x 0.6 cm boyutlarda, dikdörtgenimsi-mızraksı formda, ve beyaz renktedir; ercikler 12adettir ve taç yapraklar kadar uzundur. Meyve küremsi, mukavim ve 1.2-1.4 cm çaptadır; yoğun yıldızsı-kaba tüylüdür; üst kısmından kendi kendine açılır.
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır. Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlarTürkiye´de doğal yayılan diğer Styrax türleri:S.officinalis
Kaynaklar
Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Çeviri: Ölez S., 2021)
Merriam-Webster. (2021). Styrax. In Merriam-Webster.com dictionary. Retrieved June 24, 2021, from https://www.merriam-webster.com/dictionary/styrax
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)