Kestel / Bursa - Mayıs 2021 © Şule Ölez
Gözlem bildir
Dolanbaç
Dioscoreaceae /
Dioscorea /
Dioscorea communis Dolanbaç (
Dioscorea communis) Dolanbaçgiller (
Dioscoreaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 20-1600 m yükseklikler arasında; kireçtaşı hendekler ve gölgeli nehir kenarlarında; göknar-kayın ormanlarında cehri üzerinde tırmanıcı olarak ve açık meşe çalılıklarında bulunur.
Türkçe literatürde genellikle Dolanbaç olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde acı sarmaşık olarak bilinir. Bilimsel olarak
Dioscorea communis (L.) Caddick & Wilkin şeklinde tanımlanır.
Dioscorea etimolojisi
Dioscorea cins adı Pedanius Dioscorides Anazarbeus´a ithafen adlandırılmıştır; Dioscorides MÖ 1. yüzyılda Anadoluda yaşamış ünlü bir Yunan botanikçi ve bitki uzmanıdır.
communis etimolojisi
Communis kelimesi Eski Latincede ‘ortaklaşa kullanılan, topluma ait, umumi’ anlamlarına gelen
commoinis kelimesinden türetilmiştir.
Commoinis Latinceye Öncel-Hint-Avrupa dillerinde aynı anlam ile kullanılan
kom-moy-ni kelimesi değişerek taşınmıştır. Türün yaygın olarak görülmesine işaret eder. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Kısaltmalar arasında yer alan
& işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir.
L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Caddick kısaltması bilim insanı Lizabeth R. Caddick (2002) için kullanılmıştır.
Wilkin kısaltması bilim insanı Paul Wilkin (1995) için kullanılmıştır.