floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Malvaviscus arboreus
 
Göcek / Muğla - Kasım 2018 © Serdar Ölez
Malvaviscus arboreusMalvaviscus arboreusMalvaviscus arboreusMalvaviscus arboreusMalvaviscus arboreusMalvaviscus arboreusphotos
Gözlem bildir
Uyuyan güzel
Malvaceae / Malvaviscus / Malvaviscus arboreus
map
Uyuyan güzel (Malvaviscus arboreus) Türkiye´de doğal kaydı bulunmayan egzotik bir türdür; doğal yayılış bölgesi dışına çıkarılarak Türkiye'ye getirilerek ekilmiş veya dikilmiştir; Türkiye'de doğal ortamda çoğalmaz, ancak insan eliyle yetiştirilebilir.

Türkçe literatürde genellikle Uyuyan güzel olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde türk şapkası olarak bilinir. Bilimsel olarak Malvaviscus arboreus Dill. ex Cav. şeklinde tanımlanır.

Malvaviscus etimolojisi

Malvaviscus cins adı Latincede ebegümeci otunu tanımlayan malva kelimesi ile `yapışkan` anlamına gelen viscus kelimesinin birleşiminden türetilmiştir.

arboreus etimolojisi

Arboreus Latincede `ağaç` anlamına gelen arboris kelimesi ile `gibi` anlamına gelen -eus sonekinin birleşiminden türetilmiştir. ex kısaltması, bu kısaltmayı takip eden ismin bu türü kabul görür şekilde yayınladığı ancak bunu `ex´ kısaltmasından önce gelen yayıncının kabul görmeyen açıklamalarına dayandırdığını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Dill. kısaltması bilim insanı Johann Jacob Dillenius (1684-1747) için kullanılmıştır. Cav. kısaltması bilim insanı Antonio José(Joseph) Cavanilles (1745-1804) için kullanılmıştır.

Morfoloji


1-3 m boylanabilen, çalı formlu, egzotik bir türdür. Dallar seyrek ülgerli veya çıplaktır. Yapraklar genişçe kalpsi-yumurtamsı, genellikle 3 loblu, bazen tam kenarlı, 6-12 × 2.5-10 cm, hemen hemen tüysüz veya her iki yüzü yıldızsı cılız tüylü, dip damarlar 3 veya 5, taban genişçe kamamsı, yuvarlağımsı veya kalpsi, kenarlar tırtırlı, sivri uçlu; stipül ipliksi, yaklaşık 4 mm, genellikle erken dökülen; yaprak sapı 2-5 cm uzunlukta ve kısa havlıdır. Çiçekler tekil, yaprak koltuklarında, sarkık, tüp şekilli, sadece uç kısmı hafifçe genişleyen, 2.3-5 cm; çiçek sapı 3-15 mm, ülgerli veya kısa havlı; dışçanak lobları ıspatulamsı, 8-15 mm, tüylü; çanak çan şeklinde, yaklaşık 1 cm in çapta, loblar 5, brakteoldan hafifçe uzunca veya daha kısa, tüylü; taç yapraklar 5, açık parlak kırmızı, 2.5-5 cm; ercikli colon 5-7 cm, tüp şeklindeki taç yapıdan dışarı taşar durumda; boyuncuk 10 parçalıdır. Meyve parlak kırmızı; genellikle 3-4 tohumludur.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Malvaviscus arboreusDalyan / Çeşme / İzmir
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Malvaviscus arboreusGöcek / Muğla
Kasım 2018 ©Serdar Ölez
Malvaviscus arboreusGöcek / Muğla
Haziran 2018 ©Serdar Ölez




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)