Heliotropium europaeum

Tekelioğlu / Salihli / Manisa - Haziran 2021 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Akrepotu

Boraginaceae / Heliotropium / Heliotropium europaeum

Akrepotu (Heliotropium europaeum) Hodangiller (Boraginaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Batı ve Orta Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1400 m yükseklikler arasında; meyve bahçeleri ve tarlalarda gelişir.

Bilimsel olarak Heliotropium europaeum L. şeklinde tanımlanır. Heliotropium ΄güneşe dönme, yönelme΄ anlamına gelen Yunanca helios kelimesinden türetilmiştir; çiçeklerin gün içerisinde hızla güneşe doğru yönelmesine atıfta bulunur. Europaeum epiteti ΄Avrupa΄ anlamına gelen latince Europa kelimesinden türetilmiştir; Fenike dilinde güneşin battığı yer (Fenike΄nin batısı, İstanbul Boğazı΄nın batısı, Marmara Denizi) anlamına gelen erob kelimesinden gelmektedir; türün ilk kez gözlemlendiği veya yetiştiği bölgeye atfen kullanılmaktadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

40 cm kadar boylanabilen, tek yıllık, otsu bir türdür. Gövde yumuşak basık tüylerle kaplıdır, çatallanarak dallanmıştır, soluk renktedir ve kesiti ovaldir. Yapraklar yumurtamsı formda, küt veya sivri uçlu ve 35 mm΄ye kadar boydadır, yeşil veya grimsi renktedir. Yaprak sapı genellikle yaprak boyunun yarısı kadar uzunluktadır. Çiçeklenme haziran-eylül ayları arasında gerçekleşir. Çiçek kurulları zemberek gibi kıvrımlı salkım formundadır; yoğun çiçeklidir, bazen meyve zamanı oldukça seyrektir. Çanak neredeyse sapsızdır ve 2.5 mm uzunluktadır, loblar mızraksı formdadır ve meyve zamanı yayılıdır. Taç 3-3.5 mm uzunlukta, tüp silindirik formdadır; loblar çepeçevre dizili, 2.5 mm uzunlukta ve kısa kenarlıdır, dış kısmı tüylüdür. Tepecik neredeyse sapsızdır, uzamış konik formludur, uç kısmı ipliksi ve iki derin parçalıdır; genellikle tüysüzdür. Ercik tabana yakın kısımda taç tüpü içerisine bağlıdır. Sert kabuklu küçük meyve tüysüzdür; yüzey genellikle kaba siğillidir, nadiren hemen hemen pürüzsüz olabilir.

Gözlemler

Tekelioğlu / Salihli / Manisa
Haziran 2021 ©Serdar Ölez Heliotropium europaeum

Türkiye´de doğal yayılan diğer Heliotropium türleri: H.bovei, H.circinatum, H.curassavicum, H.dolosum, H.ellipticum, H.europaeum, H.ferrugineogriseum, H.greuteri, H.haussknechtii, H.hirsutissimum, H.lasiocarpum, H.myosotoides, H.ovalifolium, H.samoliflorum, H.suaveolens, H.supinum, H.thermophilum

Kaynaklar

Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2022)
Wikipedia contributors. (2021, March 21). Heliotropium europaeum. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 15:59, January 2, 2022, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Heliotropium_europaeum&oldid=1013493382
Çıngay, B. (2012). Heliotropium. Şu sitede: Bizimbitkiler (2013). <http://www.bizimbitkiler.org.tr>, [er. tar.: 02 01 2022].
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Heliotropium europaeum. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 26, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=1064
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Heliotropium etimolojisi

europaeum etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler