floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Heliotropium europaeum
 
Tekelioğlu / Salihli / Manisa - Haziran 2021 © Serdar Ölez
Heliotropium europaeumHeliotropium europaeumHeliotropium europaeumHeliotropium europaeumHeliotropium europaeumHeliotropium europaeumphotos
Gözlem bildir
Akrepotu
Boraginaceae / Heliotropium / Heliotropium europaeum
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Akrepotu (Heliotropium europaeum) Hodangiller (Boraginaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Batı ve Orta Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1400 m yükseklikler arasında; meyve bahçeleri ve tarlalarda gelişir.

Bilimsel olarak Heliotropium europaeum L. şeklinde tanımlanır.

Heliotropium etimolojisi

Heliotropium ΄güneşe dönme, yönelme΄ anlamına gelen Yunanca helios kelimesinden türetilmiştir; çiçeklerin gün içerisinde hızla güneşe doğru yönelmesine atıfta bulunur.

europaeum etimolojisi

Europaeum epiteti ΄Avrupa΄ anlamına gelen latince Europa kelimesinden türetilmiştir; Fenike dilinde güneşin battığı yer (Fenike΄nin batısı, İstanbul Boğazı΄nın batısı, Marmara Denizi) anlamına gelen erob kelimesinden gelmektedir; türün ilk kez gözlemlendiği veya yetiştiği bölgeye atfen kullanılmaktadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


40 cm kadar boylanabilen, tek yıllık, otsu bir türdür. Gövde yumuşak basık tüylerle kaplıdır, çatallanarak dallanmıştır, soluk renktedir ve kesiti ovaldir. Yapraklar yumurtamsı formda, küt veya sivri uçlu ve 35 mm΄ye kadar boydadır, yeşil veya grimsi renktedir. Yaprak sapı genellikle yaprak boyunun yarısı kadar uzunluktadır. Çiçeklenme haziran-eylül ayları arasında gerçekleşir. Çiçek kurulları zemberek gibi kıvrımlı salkım formundadır; yoğun çiçeklidir, bazen meyve zamanı oldukça seyrektir. Çanak neredeyse sapsızdır ve 2.5 mm uzunluktadır, loblar mızraksı formdadır ve meyve zamanı yayılıdır. Taç 3-3.5 mm uzunlukta, tüp silindirik formdadır; loblar çepeçevre dizili, 2.5 mm uzunlukta ve kısa kenarlıdır, dış kısmı tüylüdür. Tepecik neredeyse sapsızdır, uzamış konik formludur, uç kısmı ipliksi ve iki derin parçalıdır; genellikle tüysüzdür. Ercik tabana yakın kısımda taç tüpü içerisine bağlıdır. Sert kabuklu küçük meyve tüysüzdür; yüzey genellikle kaba siğillidir, nadiren hemen hemen pürüzsüz olabilir.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Heliotropium europaeumUlucak / Uşak
Ekim 2024 ©Serdar Ölez
Heliotropium europaeumTekelioğlu / Salihli / Manisa
Haziran 2021 ©Serdar Ölez
Heliotropium europaeumAlaçatı / Çeşme  / İzmir
2017 ©Yurdanur Akyol v.d.
Heliotropium europaeumGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Heliotropium europaeumKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Heliotropium europaeumAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Heliotropium europaeumKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Heliotropium türleri: H.bovei, H.circinatum, H.curassavicum, H.dolosum, H.ellipticum, H.europaeum, H.ferrugineogriseum, H.greuteri, H.haussknechtii, H.hirsutissimum, H.lasiocarpum, H.myosotoides, H.ovalifolium, H.samoliflorum, H.suaveolens, H.supinum, H.thermophilum




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2022)
  2. Wikipedia contributors. (2021, March 21). Heliotropium europaeum. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 15:59, January 2, 2022, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Heliotropium_europaeum&oldid=1013493382
  3. Çıngay, B. (2012). Heliotropium. Şu sitede: Bizimbitkiler (2013). <http://www.bizimbitkiler.org.tr>, [er. tar.: 02 01 2022].
  4. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  5. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  6. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  7. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)