floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Heliotropium dolosum
 
Şampaşakaraderbendi / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Serdar Ölez
Heliotropium dolosumHeliotropium dolosumHeliotropium dolosum
Gözlem bildir
Bambulotu
Boraginaceae / Heliotropium / Heliotropium dolosum
Bambulotu (Heliotropium dolosum) Hodangiller (Boraginaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı Karadeniz, İç Batı Anadolu, Orta Kızılırmak, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Adana, Orta Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1640 m yükseklikler arasında; nadas tarlaları, yol kenarları, kumluk alanlar ve bozkırlarda gözlenebilirler.

Bilimsel olarak Heliotropium dolosum De Not. şeklinde tanımlanır. Heliotropium ΄güneşe dönme, yönelme΄ anlamına gelen Yunanca helios kelimesinden türetilmiştir; çiçeklerin gün içerisinde hızla güneşe doğru yönelmesine atıfta bulunur.
Morfoloji

40 cm kadar boylanabilen, tek yıllık, otsu bir türdür. Gövde yumuşak basık tüylerle kaplıdır, çatallanarak dallanmıştır, soluk renktedir ve kesiti ovaldir. Yapraklar yumurtamsı formda, küt veya sivri uçlu ve 35 mm΄ye kadar boydadır, yeşil veya grimsi renktedir. Yaprak sapı genellikle yaprak boyunun yarısı kadar uzunluktadır. Çiçeklenme haziran-eylül ayları arasında gerçekleşir. Çiçek kurulları zemberek gibi kıvrımlı salkım formundadır; yoğun çiçeklidir, bazen meyve zamanı oldukça seyrektir. Çanak neredeyse sapsızdır ve 2.5 mm uzunluktadır, loblar genişçe mızraksı formdadır. Taç 3-3.5 mm uzunlukta, tüp silindirik formdadır; loblar çepeçevre dizili, 2.5 mm uzunlukta ve kısa kenarlıdır, dış kısmı tüylüdür. Boyuncuk belirgin ancak oldukça kısadır. Tepecik biz şeklinde-konik, uç kısım yuvarlağımsı ve kısaca tüylüdür. Ercik tabana yakın kısımda taç tüpü içerisine bağlıdır. Sert kabuklu küçük meyve 1.8-2 mm boydadır ve bir yüzeyi siğilli veya siğilli-buruşuktur.



Gözlemler
Şampaşakaraderbendi / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Diğer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Heliotropium türleri: H.bovei, H.circinatum, H.curassavicum, H.dolosum, H.ellipticum, H.europaeum, H.ferrugineogriseum, H.greuteri, H.haussknechtii, H.hirsutissimum, H.lasiocarpum, H.myosotoides, H.ovalifolium, H.samoliflorum, H.suaveolens, H.supinum, H.thermophilum




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)