floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Dianthus orientalis
 
Turnadere / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Serdar Ölez
Dianthus orientalisDianthus orientalisDianthus orientalis
Gözlem bildir
Yarkaranfili
Caryophyllaceae / Dianthus / Dianthus orientalis
mapmapmapmapmapmapmap
Yarkaranfili (Dianthus orientalis) Karanfilgiller (Caryophyllaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Doğu Karadeniz, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 500-3160 m yükseklikler arasında; uçurumlar, taşlık yamaçlar ve döküntü alanlarda gözlenebilir. 

Bilimsel olarak Dianthus orientalis Adams, Weber & Mohr şeklinde tanımlanır.

Dianthus etimolojisi

Dianthus Antik Yunancada `tanrı` anlamına gelen dios kelimesi ile `çiçek` anlamına gelen anthos kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; Zeus΄un çiçeği anlamındadır.

orientalis etimolojisi

Orientalis Latincede orientale kelimesinden gelir ve doğuyu hatırlatan veya doğudan gelen anlamına gelir; Asya veya Avustralya kaynaklı tür dağılımına dikkat çeker. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Adams kısaltması bilim insanı Johannes Michael Friedrich Adams (1780-1838) için kullanılmıştır. Weber kısaltması bilim insanı George Heinrich Weber (1752-1828) için kullanılmıştır. Mohr kısaltması bilim insanı Nicolai (i Pedersen) Mohr (1742-1790) için kullanılmıştır.

Morfoloji


15-40 cm boylanabilen, genellikle odunsu sürünücü tabanlı, çok yıllık bir türdür. Yapraklar 20-70 x 0.5-3 mm boyutlarda ve şeritsi formdadır; uzun sivri uçlu veya kısaca keskin uçludur. Çiçeklenme genellikle Haziran-Eylül ayları arasında gerçekleşir; çiçekler tekildir; eğer gövdeler dallanmış ise çiçek sapı en az 2 cm uzunluktadır. Brakteol 4-14 adettir, eğer çiçekler 8´den çok ise brakteoller dışa doğru küçülür. Çanak 17-21 (-24) x 2.5-3.5 mm boyutlardadır; dişler 6-9 (-11) mm uzunluktadır; çanağın alt kısmı daha geniştir. Taç yapraklarının üst geniş kenarı pembe ve saçaklıdır, dip kısım dışa taşmıştır.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Dianthus orientalisTurnadere / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Dianthus orientalisGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Dianthus türleri: D.acrochlorus, D.aculeatus, D.akdaghensis, D.anatolicus, D.ancyrensis, D.andronakii, D.armeria, D.arpadianus, D.aticii, D.aydogdui, D.aytachii, D.balansae, D.barbatus, D.brevicaulis, D.burdurensis, D.calocephalus, D.capitatus, D.carmelitarum, D.carthusianorum, D.cibrarius, D.cinnamomeus, D.corymbosus, D.cretaceous, D.crinitus, D.cyri, D.eldivenus, D.elegans, D.engleri, D.eretmopetalus, D.erinaceus, D.erythrocoleus, D.floribundus, D.giganteus, D.goekayi, D.goerkii, D.halisdemirii, D.hymenolepis, D.inamoenus, D.ingoldbyi, D.kastembeluensis, D.lactiflorus, D.leptopetalus, D.leucophaeus, D.libanotis, D.liboschitzianus, D.lydus, D.macroflorus, D.masmenaeus, D.micranthus, D.multicaulis, D.multiflorus, D.muschianus, D.nihatii, D.orientalis, D.pallens, D.pallidiflorus, D.pinifolius, D.plumbeus, D.polycladus, D.pseudarmeria, D.pubescens, D.raddeanus, D.recognitus, D.robustus, D.roseoluteus, D.schemachensis, D.seguieri, D.serpentinus, D.sessiliflorus, D.setisquameus, D.siphonocalyx, D.somanus, D.stramineus, D.strictus, D.tabrisianus, D.tripunctatus, D.ucarii, D.vanensis, D.varankii, D.viscidus, D.zederbaueri, D.zonatus




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)