Dianthus crinitus

Kesikköprü / Bala / Ankara - Haziran 2015 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Uzunçanak

Caryophyllaceae / Dianthus / Dianthus crinitus

Uzunçanak (Dianthus crinitus) Karanfilgiller (Caryophyllaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 600-2400 m yükseklikler arasında; kuru yamaçlarda gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Uzunçanak olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde yabani karanfil veya saçaklı karanfil olarak bilinir. Bilimsel olarak Dianthus crinitus Sm. şeklinde tanımlanır. Dianthus Antik Yunancada `tanrı` anlamına gelen dios kelimesi ile `çiçek` anlamına gelen anthos kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; Zeus΄un çiçeği anlamındadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Sm. kısaltması bilim insanı James Edward Smith (1759-1828) için kullanılmıştır; Smith Londra Linne Derneği kurucusu İngiliz botanikçidir.

Morfoloji

40 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövdeler dik veya yukarı doğru yükselen, basit veya dallanmış, grimsi-yeşil ve tüysüzdür. Yapraklar 10-50 x 1-15 mm, şeritsi, tabana yakın kısımlarda yoğun, yukarı çıktıkça daha küçük boyutlarda, tüysüz, nadiren kenarlar seyrek kirpikli, keskin veya sivri uçlu, yaprak orta damarı ve genellikle kenarlar daha kalındır. Çiçeklenme Mayıs-Ağustos ayları arasında; çiçekler beyaz veya beyazımsı-pembemsi, tekil; brakteol 4-6 x 10-12 mm, kılçıklı veya ince uçlu, çanak boyunun 1/3´ü uzunlukta, ince ve kuru zarsı kenarlı; çanak 30-37 mm, tüysüz, ağız kısmı büzülmüş, dişler 6-8 mm, şeritsi-mızraksı, keskin uçlu, kirpikli şeffaf kenarlı; taç yapraklar ~ 32 mm, dip kısım tüpsü, aya 12-17 mm, merkezden dışa doğru yarıdan fazlası saçaklıdır.

listMap

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer D. crinitus taksonları: Dianthus crinitus var. argaeus, Dianthus crinitus var. crinitus, Dianthus crinitus var. crossopetalus
Türkiye´de doğal yayılan diğer Dianthus türleri: D.acrochlorus, D.aculeatus, D.akdaghensis, D.anatolicus, D.ancyrensis, D.andronakii, D.armeria, D.arpadianus, D.aticii, D.aydogdui, D.aytachii, D.balansae, D.barbatus, D.brevicaulis, D.burdurensis, D.calocephalus, D.capitatus, D.carmelitarum, D.carthusianorum, D.cibrarius, D.cinnamomeus, D.corymbosus, D.cretaceous, D.crinitus, D.cyri, D.eldivenus, D.elegans, D.engleri, D.eretmopetalus, D.erinaceus, D.erythrocoleus, D.floribundus, D.giganteus, D.goekayi, D.goerkii, D.halisdemirii, D.hymenolepis, D.inamoenus, D.ingoldbyi, D.kastembeluensis, D.lactiflorus, D.leptopetalus, D.leucophaeus, D.libanotis, D.liboschitzianus, D.lydus, D.macroflorus, D.masmenaeus, D.micranthus, D.multicaulis, D.multiflorus, D.muschianus, D.nihatii, D.orientalis, D.pallens, D.pallidiflorus, D.pinifolius, D.plumbeus, D.polycladus, D.pseudarmeria, D.pubescens, D.raddeanus, D.recognitus, D.robustus, D.roseoluteus, D.schemachensis, D.seguieri, D.serpentinus, D.sessiliflorus, D.setisquameus, D.siphonocalyx, D.somanus, D.stramineus, D.strictus, D.tabrisianus, D.tripunctatus, D.ucarii, D.vanensis, D.varankii, D.viscidus, D.zederbaueri, D.zonatus

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Dianthus crinitus. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 22, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=Dianthus-crinitus
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Dianthus etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler