Meneviş Sokak / Ankara - Mayıs 2016 © Serdar Ölez
Gözlem bildir
Küçük Yapraklı Ihlamur
Malvaceae /
Tilia /
Tilia cordata Kışıhlamuru (
Tilia cordata) Ebegümecigiller (
Malvaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 240-840 m yükseklikler arasında; çoğunlukla dere kenarında veya yakın civarında, saf kayın ve kayın-meşe karışık ormanlarda, humusça zengin ve rutubetli topraklarda (Radoglou vd. 2008), nadiren tepe ve dağların sırt kısımlarındaki açıklıklarda ve meşeliklerde (Yalazay, 2022) gözlemlenebilir.
T. cordata’nın Istrancalar’da bulunuşu ve türün genel yayılışı düşünüldüğünde, Türkiye’de, benzer iklim özellikleri gösteren diğer kuzey bölgelerde bulunma olasılığı ortaya çıkmaktadır. Türün, kuzeyden sokulan Kafkas koluyla bağlantılı olarak Doğu Karadeniz’de bulunma olasılığı da güçlüdür (Yalazay, 2022).
Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources, IUCN),
Tilia cordata’yı düşük riskli / Least Concern (LC) kategorisinde değerlendirmiştir (Rivers, Barstow, Khela, 2013). Avrupa genelinde sıklıkla rastlanan bu türün düşük riskli kategorisinde değerlendirilmesi gayet kabul edilebilir bir durum olsa da, sınırlı üreme kabiliyeti, Türkiye’de bulunuşunun ekolojik sınırlarına denk gelişi ve oldukça seyrek rastlanması bu türü ulusal ölçekte hassas / Vulnerable (VU) kategorisinde değerlendirmeyi uygun göstermektedir (Yalazay, 2022).
Şu an için oldukça sınırlı bir yayılışı gözlemlenen bu türün bulunduğu alanların korunması önemlidir. Avrupa-Sibirya elamanı olan ıhlamur cinsinin
T. cordata türü de diğer ıhlamur türleri gibi nem ve toprak bakımından zengin bölgeleri tercih eder, dolayısıyla bu türün bulunduğu sahalar aynı zamanda benzer ihtiyaçlar gösteren kimi türlerin de yaşam alanını oluşturan zengin ve değerli ekolojileri barındırır. Yörenin ve civarının yağış rejimini, dolayısıyla da vejetasyonu pozitif yönde destekleyen bu bölgeler pek çok bakımdan potansiyel koruma alanları olarak düşünülmelidirler (Yalazay, 2022).
Türkçe literatürde genellikle Kışıhlamuru olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde yürek yapraklı ıhlamur veya küçük yapraklı ıhlamur olarak bilinir. Bilimsel olarak
Tilia cordata Mill. şeklinde tanımlanır.
Tilia etimolojisi
Tilia cins adı Latincedir ve geniş anlamında kullanılır; Yunanca
πτελέᾱ (ptelea ≡ karaağaç),
τιλίαι (tiliai ≡ karakavak) ile aynı köktendir; muhtemelen cinsin geniş yapraklılarına atıfta bulunmaktadır.
cordata etimolojisi
Cordata epiteti Latince
cordātus (cor+ātus ≡ kalpsi) kelimesinden türetilmiştir; genellikle türün yaprak formuna işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir.
Mill. kısaltması bilim insanı Philip Miller (1691-1771) için kullanılmıştır; Miller İskoç kökenli İngiliz botanikçidir; hayatı boyunca Chelsea Physic Garden´da bahçevan olarak çalışmıştır; 1731 yılında The Gardener´s Dictionary adlı eserini yayınlamıştır.
Kurudere / Pınarhisar / Kırklareli
Meneviş Sokak / Ankara
Ankara
