floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Cistus creticus
 
Reisdere / Çeşme / İzmir - Şubat 2021 © Mustafa Gökmen
Cistus creticusCistus creticusCistus creticusCistus creticusCistus creticusCistus creticus
Gözlem bildir
Tüylü laden
Cistaceae / Cistus / Cistus creticus
Laden (Cistus creticus) Ladengiller (Cistaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1000 m yükseklikler arasında; makilikler ve gariglerde; genel olarak Akdeniz kıyı şeridinde doğal yayılış gösterir.

Türkiye genelinde Laden olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde dağ gülü olarak bilinir. Bilimsel olarak Cistus creticus L. şeklinde tanımlanır. Cistus cins adı eski Yunancada `sepet, sepete benzer şey` anlamına gelen κίσϑος (kisthos) kelimesinden türetilmiştir; kuru meyvelerinin şeklini işaret ettiği sanılmaktadır. Creticus {Latince}: Girit Adası'na özgü, Girit Adası'nda yetişen. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
30-100 cm boylanabilen, her dem yeşil, çok yıllık, çalı formlu türüdür. Gövde sık dallı ve bodur; genç sürgünleri kaba tüylüdür. Yapraklar yumurtamsı, dikdörtgenimsi veya yuvarlağımsı, 1-6 x 0.5-2 cm boyutlarda, genişçe saplı, üst kısım yeşil renktedir. Çiçeklenme Mart-Haziran ayları arasında; çiçek kurulu talkım (cymes), terminal, 1-6 çiçekli; çiçekler pembemsi-eflatun, 3-5 cm çapta; boyuncuk erciklerle aynı boydadır. Meyve kapsül şeklindedir ve yoğun basık-cılız tüylüdür.


Gözlemler
Kemer / Antalya
Nisan 2023 ©Serdar Ölez
Gündoğdu / Marmara / Balıkesir
Mayıs 2021 ©Serdar Ölez
Marmara / Balıkesir
Mayıs 2021 ©Şule Ölez
Kestel / Bursa
Mayıs 2021 ©Serdar Ölez
Reisdere / Çeşme / İzmir
Şubat 2021 ©Mustafa Gökmen
Erfelek / Sinop
Ekim 2020 ©Mustafa Gökmen
İnceburun / Sinop
Ekim 2020 ©Mustafa Gökmen
Ayancık / Sinop
Ekim 2020 ©Mustafa Gökmen
Şevketiye / Milas / Muğla
Temmuz 2018 ©Mustafa Gökmen
Osmanköy / Ankara
Temmuz 2020 ©Mustafa Gökmen
Datça Yarımadası / Muğla
Nisan 2015 ©Serdar Ölez
Kumluca / Antalya
Haziran 2005 ©Ahmet Demirtaş
Hatila MP / Artvin
Temmuz 2019 ©Mustafa Gökmen
Diğer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Cistus türleri: C.creticus, C.laurifolius, C.monspeliensis, C.parviflorus, C.salviifolius




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)