Cistus florentinus

Yokuşbaşı / Bodrum / Muğla - Haziran 2023 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Cistus florentinus

Cistaceae / Cistus / Cistus florentinus

(Cistus florentinus) Ladengiller (Cistaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de sadece Asıl Ege alt bölgesinde doğal yayılış göstermektedir. Yol kenarı, maki ve friganalarda gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Cistus florentinus Lam. şeklinde tanımlanır. Cistus cins adı eski Yunancada `sepet, sepete benzer şey` anlamına gelen κίσϑος (kisthos) kelimesinden türetilmiştir; kuru meyvelerinin şeklini işaret ettiği sanılmaktadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Lam. kısaltması bilim insanı Jean-Baptiste Pierre Antoine de Monet de Lamarck (1744-1829) için kullanılmıştır.

Morfoloji

Çokyıllık, 30-100(-130) cm boyunda, çalı. Gövde odunsu. Yapraklar karşılıklı dizilmiş, sapsız, tabanda gövdeyi sarar. Yaprak ayası 10-42(-47) x 3-8(-10) mm, darca mızraksı, tersyumurtamsı-eliptik ya da şeritsi; üst yüzey yeşil, çok seyrek yıldız tüylü; alt yüzey boz renkli, yoğun yıldız tüylü, damarlar üzerinde basit tüylü. Yaprak kenarları alta kıvrık, hafifçe fırfırlı. Çiçekdurumu yan çiçekli, yalancı şemsiye benzeri salkım, her bir çiçekdurumunda çiçek sayısı 1-4(-5). Çiçekdurumu sapı 10-50 mm, çiçek sapı 4-40(-50) mm, her ikisi de tüylü. Bırakte 7-16 x 3-4 mm, karşılıklı, mızraksı; her iki yüzey basit ve yıldız tüylü; kenarlar ve orta damar yoğun, uzun, basit tüylü. Bırakteol genelde bulunmaz, nadiren 2-4 x 1,5-3 mm uzunluğunda, tek ya da karşılıklı, her iki yüzeyde seyrek kısa, basit tüylü; kenarlar ve dış yüzeyin orta damarında yoğun, uzun, basit tüylü. Çiçekler, 18-25(-30) mm çapında, beyaz. Çanak yapraklar 3 dış 2 iç olmak üzere 5 adet, dıştakiler içtekileri sarar. Dış çanak yapraklar (4-)6-8 x (3-)4-5(-7) mm, yumurtamsı, tabanı yüreksi, ucu sipsivri; dış yüzeyi yoğun, basit tüylü; iç yüzey tabanda tüysüz ya da seyrek tüylü, üst kısımlar yoğun basit tüylü. İç çanak yapraklar 4-6(-8) x 3-5(-6) mm, yumurtamsı, tabanı kesik, uçta sipsivri, kenarları zarsı; iç yüzey tamamen çıplak; dış yüzey zarsı kısımlar dışında yoğun, basit tüylü. Taç yapraklar 9-12 x 8-10 mm, kırışık görünümlü beyaz, androkeumun alt kısımlarına gelen kısımlar sarı, kiremitvari dizilmiş, uç kısımlar genelde derin girintili nadiren yuvarlak uçlu. Erkek organlar çok sayıda, bazen körelmiş, iplikçik 2-3 mm uzunluğunda; başçık 0,8-1,2 mm uzunluğunda. Sitilus, iplikçiklerden çok kısa; yumurtalık küremsi, tabanda seyrek, üst kısımlarda yoğun basit tüylü; sitigma geniş.

Gözlemler

Yokuşbaşı / Bodrum / Muğla
Haziran 2023 ©Serdar Ölez Cistus florentinus

Türkiye´de doğal yayılan diğer Cistus türleri: C.creticus, C.florentinus, C.laurifolius, C.monspeliensis, C.parviflorus, C.salviifolius

Kaynaklar

ŞEN, F., & DUMAN, H. (2021). Cistus × florentinus Lam. (Cistaceae): Türkiye Florası İçin Yeni Bir Melez Kaydı. Bağbahçe Bilim Dergisi, 8(3), 30-40. https://doi.org/10.35163/bagbahce.952547
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Cistus etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler