florꜳnatolica | Flora Anatolica, Türkiye Bitki Atlası

Çakırkaya / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Yonca

Fabaceae / Medicago / Medicago Sativa

Karayonca (Medicago Sativa) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar yüksekliklerde; bozkırlar, kayalık ve otlak yamaçlar, çalılıklar, meralar, kumullar, tarlalar (ekili ve nadasa bırakılmış) ve yol kenarlarında gözlenebilir.

Bilimsel olarak Medicago sativa L. şeklinde tanımlanır. Medicago Latincede `ekilmiş, yetiştirilmiş` anlamına gelen medica kelimesinden türetilmiştir. Sativa Latincede kültüre alınmış; tohumla üretilen domestik bitkiyi işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

15-70 cm boylanabilen, çok yıllık bir türdür. Gövdeler sürünücü, yükselici veya dik olabilir; yüzey yatık cılız tüylü ya da neredeyse tüysüzdür. Sitipullar alt kısımda dümdüz ya da çentiklidir. Yaprakçıklar 4-18 × 2-10 mm boyutlardadır; alt yapraklar tersyumurtamsı, üst yapraklar daha uzun kamamsı-tersmızraksı veya şeritsi-tersmızraksıdır; yüzeyler yatık-havlıdır; üstte testeredişli, tepedeki diş genellikle yan dişlerden daha uzundur. Çiçekkurulu sapı yaprak sapından çok daha uzundur, salkım genişliğinin 1-3(-4) katı kadar uzun ve 8-30 çiçeklidir. Çiçekler 6-12 mm, esmer menekşe veya soluk lavanta rengi, çok nadiren beyazdır. Çanak dişleri bizsi, konik, yeşil ve tüpün 1-2 katı kadar uzunluktadır. Meyve 2−4 gevşek kıvrımlı açık helezonik şekildedir; 5-9 mm çapındadır; yüzey ağsı-damarlı, yatık-cılız tüylü veya nadiren tüysüzdür; tohumlar 10-20 adet, 1-2,5 mm uzunlukta ve sarı veya kahverengidir.

Gözlemler

DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.

Diğer taxonlar

Türkiye´de doğal yayılan M. Sativa taksonları: Medicago sativa subsp. coerulea, Medicago sativa subsp. sativa
Türkiye´de doğal yayılan Medicago türleri: M.arabica, M.arborea, M.arenicola, M.astroites, M.biflora, M.blancheana, M.brachycarpa, M.carica, M.constricta, M.coronata, M.crassipes, M.disciformis, M.falcata, M.fischeriana, M.glutinosa, M.granadensis, M.halophila, M.heldreichii, M.heyniana, M.huberi, M.intertexta, M.littoralis, M.lupulina, M.marina, M.medicaginoides, M.minima, M.monantha, M.monspeliaca, M.murex, M.muricata, M.noeana, M.orbicularis, M.orthoceras, M.pamphylica, M.papillosa, M.phrygia, M.polymorpha, M.praecox, M.radiata, M.rhytidiocarpa, M.rigida, M.rigidula, M.rostrata, M.rotata, M.rugosa, M.sativa, M.scutellata, M.shepardii, M.truncatula, M.turbinata, M.x

Kaynaklar

Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press
Eker İ, Kaya A, Çelik A, Eker N. (2023). “İbuflora (Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Kampüs Florası)”. http://www.ibuflora.com.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Tamamen amatör bir grup tarafından hazırlanan bu sayfalar mekanlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler.
floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile korunmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir.
Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz.
Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.