Karayemiş (Prunuslaurocerasus) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Doğu Karadeniz, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.
Türkçe literatürde genellikle Karayemiş olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde gürcü kirazı, laz yemişi, tanal veya taflan olarak bilinir. Bilimsel olarak Prunuslaurocerasus L. şeklinde tanımlanır.
Prunus etimolojisi
Prunus {Latince}: erik ağacı.
laurocerasus etimolojisi
Laurocerasus Latincede `defne` anlamına gelen laurus kelimesi ile `kiraz` anlamına gelen cerasus kelimesinin birleşiminden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
6 m boylanabilen, herdem yeşil, çalı veya ağaçlardır. Taze sürgünler açık yeşil renkli ve tüysüzdür. Yapraklar eliptik-ters yumurtamsı, 6–18 × 3–7 cm, taban kamamsı veya küt, kenarlar ince testere dişli veya tam , salgılı tüylü; sivri veya keskin uçlu; üst yüzey tüysüz, altta yaprak sapına yakın 1 ya da 2 çift kahverengimsi yağ bezeli; yaprak sapı 5–15 mm uzunlukta ve tüysüzdür. Çiçeklenme Mart-Mayıs aylarında, yapraklanmadan önce; çiçek durumu salkım, 26–32 çiçekli, 55–130 mm; çiçek sapı 1–5 mm, tüysüz; hipantiyum yüksük şeklinde, 3–4 mm, tüysüz; çanak yapraklar yayılı, üçgen biçimli, 0.7–1.2 mm; taç yapraklar beyaz, ters yumurtamsı veya genişçe eliptik, 3–5 mm; ovaryumtüysüzdür. Meyve yumurta biçimli veya konik, 13–17 mm, tek çekirdekli, etli, derin siyahımsı eflatun-kırmızı ve tüysüzdür.
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır. Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)
Samandere / Düzce
Tatlıca / Erfelek / Sinop
Çayiçi / Sapanca / Sakarya
A.Ü. Fen Fakültesi / Ankara
Haçapit / Pazar / Rize
Rize
Kültür / Çankaya / Ankara
A.Ü. Fen Fakültesi / Ankara
Polonezköy / Beykoz / İstanbul
Maral / Borçka / Artvin
Ulus / Bartın
