Ophrys sphegodes

Kıbrıs / Mamak / Ankara - Haziran 2019 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Tavşan salebi

Orchidaceae / Ophrys / Ophrys sphegodes

Tavşan salebi (Ophrys sphegodes) Salepgiller (Orchidaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1100 m yükseklikler arasında; kireçtaşı yamaçlarda; çayırlıklar, friganalar, makilikler, zeytin korulukları ve kozalaklı orman altlarında gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Tavşan salebi olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde uslu salep veya erken bahar örümcek salebi olarak bilinir. Bilimsel olarak Ophrys sphegodes Mill. şeklinde tanımlanır. Ophrys cins adı eski Yunancada `kaş` anlamına gelmektedir; çeşitli türlerin dudaklarının tüylü kenarlarına atıfta bulunur. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Mill. kısaltması bilim insanı Philip Miller (1691-1771) için kullanılmıştır; Miller İskoç kökenli İngiliz botanikçidir; hayatı boyunca Chelsea Physic Garden´da bahçevan olarak çalışmıştır; 1731 yılında The Gardener´s Dictionary adlı eserini yayınlamıştır.

Morfoloji

15-40 cm boylanabilen, yumru köklü bir türdür. Yapraklar tabandan, 4-6 adet, en alttaki yumurtamsı, üstte çıktıkça genişçe mızraksı, yüzeyi dumanlıdır. Çiçeklenme genellikle Mart-Mayıs aylarında; çiçek kurulu başak, 2-10 çiçekli; çanak yapraklar zeytin yeşili, yanal çanak yaprakların dış yarıları bazen daha koyu veya morumsu; taç yapraklar mızraksı veya ince dikdörtgenimsi, sarımsı-yeşil veya kahverengimsi, çanak yaprakların yarısı veya üçte biri kadar, kenarlar genellikle dalgalı ve tüysüz; dudak ± dışbükey, tam kenarlı, bazen dikensi uçlu, bazen kısa yanal çentikli, dikdörtgenimsi veya ters yumurtamsı, 12 x 12 mm kadar, tabana yakın iki hörgüç veya çıkıntılı, kadifemsi tüylü, bordo kahverengi, H şeklinde ve mavimsi iki paralel çizgili, tüysüz; kolon keskin uçlu dur.

listMap listPic list

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer O. sphegodes taksonları: Ophrys sphegodes subsp. catalcana, Ophrys sphegodes subsp. caucasica, Ophrys sphegodes subsp. herae
Türkiye´de doğal yayılan diğer Ophrys türleri: O.amanensis, O.apifera, O.aramaeorum, O.argolica, O.blitopertha, O.bombyliflora, O.bornmuelleri, O.candica, O.cilicica, O.cinereophila, O.climacis, O.episcopalis, O.ferrum-equinum, O.fusca, O.heldreichii, O.hittitica, O.holoserica, O.iricolor, O.isaura, O.konyana, O.kreutzii, O.levantina, O.lutea, O.lycia, O.lyciensis, O.mammosa, O.oblita, O.oestrifera, O.omegaifera, O.phaseliana, O.phrygia, O.reinholdii, O.schulzei, O.speculum, O.sphegodes, O.tenthredinifera, O.transhyrcana, O.tremoris, O.ulupinara, O.umbilicata, O.urteae

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Ophrys sphegodes. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 26, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=701
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Ophrys etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler